добръ

教会斯拉夫语

其他形式

• 格拉哥里字母：ⰴⱁⰱⱃⱏ (dobrŭ)

词源

继承自原始斯拉夫语 *dobrъ，继承自原始印欧语 *dʰh₂ebʰ-ro-s，源自原始印欧语 *dʰh₂ebʰ-。

形容词

добръ (dobrŭ)

1. 好的

   反义词： недобръ (nedobrŭ)、зълъ (zŭlŭ)

2. 容易的
   • from Vita Methodii, 1000200-1000210:

     и тако и поустиша, рекъше Коцьлоу аще сего имаши оу себе, не избоудеши насъ добрѣ.

     i tako i pustiša, rekŭše Kocĭlu ašte sego imaši u sebe, ne izbudeši nasŭ dobrě.

     于是他们释放了他，对科切尔说：如果你把这个人留在身边，你就不会轻易逃离我们。

3. 美丽的
4. 完美的

派生词汇

• добродѣтель (dobrodětelĭ)
• добро (dobro)
• добровольство (dobrovolĭstvo)
• добровоние (dobrovonie)
• доброгодьнъ (dobrogodĭnŭ)
• добродавьць (dobrodavĭcĭ)
• добродарие (dobrodarie)
• добродѣꙗние (dobrodějanie)
• добродѣꙗнъ (dobrodějanŭ)
• добродѣꙗти (dobrodějati)
• доброискоусьнъ (dobroiskusĭnŭ)
• доброличьнъ (dobroličĭnŭ)
• доброобразьнъ (dobroobrazĭnŭ)
• добропотрѣбьнъ (dobropotrěbĭnŭ)
• доброприимати (dobropriimati)
• добропѫтьнѣ (dobropǫtĭně)
• доброразоумивъ (dobrorazumivŭ)
• доброродьнъ (dobrorodĭnŭ)
• добрость (dobrostĭ)
• доброта (dobrota)
• доброчьстивъ (dobročĭstivŭ)
• доброчьстие (dobročĭstie)
• издобрити (izdobriti)
• любодоброта (ljubodobrota)
• прѣдобро (prědobro)

参考资料

• S. C. Gardiner, Old church Slavonic: an elementary grammar, Cambridge University Press, 1984.
• Бояджиев, Андрей (2016) Старобългарска читанка‎^[1], София
• “добръ”, GORAZD (Czech, English, Russian), http://gorazd.org, 2016—2024

古东斯拉夫语

词源

继承自原始斯拉夫语 *dòbrъ。同源词包括教会斯拉夫语 добръ (dobrŭ) 和古波兰语 dobry。

发音

• (约9世纪) 国际音标^(帮助)：/ˈdoːbrʊ/
• (约11世纪) 国际音标^(帮助)：/ˈdoːbrʊ/
• (约13世纪) 国际音标^(帮助)：/ˈdɔːbr/, /ˈdoːbr/
• 断字：до‧бръ

形容词

добръ (dobrŭ)

1. 好的
   • 1076, Sviatoslav's izbornik‎^[2]，页号 1:

     Добро есть, братиѥ, почѥтаньѥ книжьноѥ։ паче вьсѧкомоу хрьстьꙗноу·

     Dobro estĭ, bratije, počjetanĭje knižĭnoje։ pače vĭsękomu xrĭstĭjanu·

     弟兄们，读书是好的，对任何一个基督徒来说更是如此。

变格

[短]добръ（硬音 o/a 词干）的变格

	单数			双数			复数
	阳性	中性	阴性	阳性	中性	阴性	阳性	中性	阴性
主格	добръ dobrŭ	добро dobro	добра dobra	добра dobra	добрѣ dobrě		добри dobri	добра dobra	добрꙑ dobry
属格	добра dobra		добрꙑ dobry	добру dobru		добру dobru	добръ dobrŭ		добръ dobrŭ
与格	добру dobru		добрѣ dobrě	доброма dobroma		добрама dobrama	добромъ dobromŭ		добрамъ dobramŭ
宾格	добръ dobrŭ	добро dobro	добрѫ dobrǫ	добра dobra	добрѣ dobrě		добри dobri	добра dobra	добрꙑ dobry
工具格	добръмь dobrŭmĭ		доброѭ dobrojǫ	доброма dobroma		добрама dobrama	добрꙑ dobry		добрами dobrami
方位格	добрѣ dobrě		добрѣ dobrě	добру dobru		добру dobru	добрѣхъ dobrěxŭ		добрахъ dobraxŭ

[长]добръ（硬音 o/a 词干）的变格

	单数			双数			复数
	阳性	中性	阴性	阳性	中性	阴性	阳性	中性	阴性
主格	добрꙑи dobryi	доброе dobroe	добраꙗ dobraja	добраꙗ dobraja	добрѣи dobrěi		добрии dobrii	добраꙗ dobraja	добрꙑѣ dobryě
属格	доброго dobrogo		добрꙑѣ dobryě	добрую dobruju		добрую dobruju	добрꙑихъ dobryixŭ		добрꙑихъ dobryixŭ
与格	доброму dobromu		доброи dobroi	добрꙑима dobryima		добрꙑима dobryima	добрꙑимъ dobryimŭ		добрꙑимъ dobryimŭ
宾格	добрꙑи dobryi	доброе dobroe	добрѫѭ dobrǫjǫ	добраꙗ dobraja	добрѣи dobrěi		добрꙑѣ dobryě	добраꙗ dobraja	добрꙑѣ dobryě
工具格	добрꙑимь dobryimĭ		доброѭ dobrojǫ	добрꙑима dobryima		добрꙑима dobryima	добрꙑими dobryimi		добрꙑими dobryimi
方位格	добромь dobromĭ		доброи dobroi	добрую dobruju		добрую dobruju	добрꙑихъ dobryixŭ		добрꙑихъ dobryixŭ

派生语汇

• 古卢森尼亚语: до́брый (dóbryj)
  • 白俄罗斯语: до́бры (dóbry)
  • 卢森尼亚语: до́брый (dóbrŷj)
  • 乌克兰语: до́брий (dóbryj)
• 俄语: до́брый (dóbryj)

参考资料

• Sreznevsky, Izmail (1893), “добръ”, Матеріалы для Словаря древне-русскаго языка по письменнымъ памятникамъ [Materials for the Dictionary of the Old East Slavic Language According to Written Monuments] (俄语), 卷1: А – К, Saint Petersburg: Department of Russian Language and Literature of the Imperial Academy of Sciences, 页681