йондоҙ

巴什基尔语

Йондоҙҙар (1)

Кино йондоҙо (2)

Йондоҙ (3)

词源

源自原始突厥语 *yulduŕ (“星”)。

辅音连缀 -ld- → -nd- 的发展为巴什基尔语独有。

与阿塞拜疆语 ulduz；察合台语 یولدوز (yulduz)；多尔干语 һулус (hulus)；加告兹语 yıldız；卡拉恰伊-巴尔卡尔语 жулдуз (julduz)、卡拉卡尔帕克语 juldïz；哈萨克语 жұлдыз (jūldyz)；哈卡斯语 чылтыс (çıltıs)；库梅克语 юлдуз (yulduz)；吉尔吉斯语 жылдыз (cıldız)；诺盖语 юлдыз (yuldız)；绍尔语 чылтыс (čïltïs)；南阿尔泰语 јылдыс (ǰïldïs)；鞑靼语 йолдыз (yoldız)；土耳其语 yıldız；土库曼语 ýyldyz；图瓦语 сылдыс (sıldıs)；维吾尔语 يۇلتۇز (yultuz)；乌兹别克语 yulduz；雅库特语 сулус (sulus)同源。

发音

• 国际音标^(帮助): [jʊ̞nˈdʊ̞ð]
• 断字：йон‧доҙ

名词

йондоҙ • (yondoð)

1. (天文学) 星

   Таң йондоҙо. ― Tañ yondoðo. ― 晨星

   Ҡыш йондоҙҙар баҙыҡ янһа – һалҡынға, тоноҡ янһа йылыға тарта.

   Qïš yondoððar baðïq yanha – halqïnğa, tonoq yanha yïlïğa tarta.

   在冬季，如果星星发光显得亮，一般天气会比较凉；如果比较暗，天气就会比较暖。

   • Ural-batyr（巴什基尔史诗）

     Йондоҙ һымаҡ атылып, Аҡбуҙ толпар атлығып күктән килеп төшкән, ти.

     Yondoð hïmaq atïlïp, Aqbuð tolpar atlïğïp küktän kilep töškän, ti.

     灰翼之马像流星一般，从天空缓缓降下。

   Йосоп төш күрә. Төшөндә ун бер йондоҙ бер ай Йосопҡа баш эйгәнен күрә.

   Yosop töš kürä. Töšöndä un ber yondoð ber ay Yosopqa baš eygänen kürä.

   优素福做了个梦。在梦里，他看见十一颗星星和一个月亮将头倾向他。

2. 明星

   Арағыҙҙа Криштиану Роналду исемле футбол йондоҙон белеүселәр барҙыр, моғайын.

   Arağïðða Krištianu Ronaldu isemle futbol yondoðon belewselär barðïr, moğayïn.

   你们当中肯定有人听说过足球明星克里斯蒂亚诺·罗纳尔多。

3. (几何学) 星形

   Шыршы башына ҡатырғанан ҡырҡып ҡыҙыл йондоҙ ҡуйҙыҡ.

   Šïršï bašïna qatïrğanan qïrqïp qïðïl yondoð quyðïq.

   我们把从纸板上割下的星星粘到圣诞树上。

变格

йондоҙ (yondoð)的变格

	单数	复数
绝对格	йондоҙ (yondoð)	йондоҙҙар (yondoððar)
定属格	йондоҙҙоң (yondoððoñ)	йондоҙҙарҙың (yondoððarðïñ)
与格	йондоҙға (yondoðğa)	йондоҙҙарға (yondoððarğa)
定宾格	йондоҙҙо (yondoððo)	йондоҙҙарҙы (yondoððarðï)
方位格	йондоҙҙа (yondoðða)	йондоҙҙарҙа (yondoððarða)
夺格	йондоҙҙан (yondoððan)	йондоҙҙарҙан (yondoððarðan)

衍生词汇

• йондоҙнамә (yondoðnamä)