與qurtulmaq (“被救”)相同詞幹。與古回鶻語 [需要文字] (qurtɣar-, “拯救”), 喀喇汗語 [需要文字] (qutɣarmāq, “拯救”), 土耳其語 kurtarmak (“拯救”), 巴什基爾語 ҡотҡарыу (qotqarïw, “救”), 楚瓦什語 хӑтарма (hăt̬arma, “救”), 哈薩克語 құтқару (qūtqaru, “救”), 吉爾吉斯語 куткаруу (kutkaruu, “救”), 土庫曼語 gutarmak (“結束,完成”), 維吾爾語 قۇتقازماق (qutqazmaq, “拯救”), 烏茲別克語 qutqarmoq同源。
俚語義可能意譯自俄語 кончать (končatʹ)。
- 國際音標(幫助): [ɡurtɑrmɑχ], [kutarˈmɑχ]
- 斷字:qur‧tar‧maq
qurtarmaq
- 救
- (及物) 救,拯救
- canını qurtarmaq[1] ― 未受重傷而逃脫 (字面意思是「拯救自己的性命」)
- Yanğınsöndürənlər körpəni ölümdən qurtarıblar ― 消防員把這個小嬰兒從死亡邊緣拯救回來
- 近義詞:xilas etmək
- (及物) 使解脫,使解放
1911, Məmməd Səid Ordubadi, “Məqsədin Ərzi”, 出自 Qanlı Sənələr[1], →ISBN; 再版為 Qanlı İllər, Baku: Qafqaz, 2007,第 7 頁:Bunu da bütün Qafqaz millətləri bilməlidir: mənim bu əsəri yazmaqda məqsədim millətimizi məsuliyyətdən qurtarmaq, insanpərvər kimi tanıtmaq, həmçinin erməni qonşuları məsul tutmaq, vəhşi və insaniyyətdən uzaq bir varlıq kimi nişan vermək də deyil.- Hence, all nations of Caucasus need to know this: my goal with writing this book is not to free our nation of responsibility or to present it as a humanitarian one, while holding Armenian neighbors responsible, pointing them out as savages, distant from any humanity.
- çətinliklərdən qurtarmaq ― 從困難中解脫
- (僅與 can 連用) 不再受……的困擾
- canımız qurtarsın ― 所以我們不用再幹這個了
Sən Allah xahişini artıq yerinə yetir, canımız qurtarsın.- 謝天謝地,因為滿足了她/他的要求,我們不用再煩惱了。
- 完成
- (結尾) 完成
- O hələ məktəbi qurtarmayıb. ― 她/他還沒放學。
- Işini qurtarandan sonra mənə zəhmət olmasa zəng vur. ― 你什麼時候做完就給我打個電話。
- 近義詞:bitirmək、başa vurmaq
- 反義詞:başlamaq
- (不及物) 結束
2009年10月22日, Azadlıq Radiosu[2], retrieved March 10, 2018:Neft qurtaranda nə baş verə bilər?- 油要是用完了會怎樣?
- Gec gəlib çıxmısan, kino artıq qurtardı. ― 你來得太晚了,電影都放完了。
- Benzinim qurtarır, gərək gedim maşına benzin vurum. ― 我的車油要用完了,要去加油。
- Qurtardı getdi! ― 足夠了!
- 近義詞:bitmək、başa çatmaq、sona çatmaq、tükənmək
- 用於動副詞(結尾為-ib)後,表示動作的完成。[2]
2017年12月21日, Cəlli Komradlı, “Kitab mənim həyatıdmır”, 出自 Qəbələ qəzeti[3], Qəbələ,第 5 頁:Elə vaxtlarım olub ki, 300-400 səhifəlik kitabı birnəfəsə - yemədən, içmədən, dincəlmədən oxuyub qurtarmışam.- 我曾經試過不吃不喝不休息,一口氣讀完了三四百頁。
- Çörəyini tez yeyib qurtarmışdı ― 她/他很快吃完了麵包。
- (不及物,俚語) 射精
qurtarmaq的變位
肯定
|
主語非過去分詞
|
qurtaran
|
主語過去分詞
|
qurtarmış
|
主語將來確定分詞
|
qurtaracaq
|
非主語分詞
|
(mənim +) qurtardığım
|
(sənin +) qurtardığın
|
(屬施 +) qurtardığı
|
(bizim +) qurtardığımız
|
(sizin +) qurtardığınız
|
(屬施 +) qurtardığı 或 qurtardıqları
|
|
qurtarıb
|
一般時間分詞
|
qurtaranda
|
強化分詞
|
qurtardıqca
|
特定時間分詞
|
qurtararkən
|
情態分詞
|
qurtararaq
|
不定式
|
qurtarmaq
|
|
單數
|
複數
|
|
第一
|
第二
|
第三
|
第一
|
第二
|
第三
|
直陳
|
現在
|
一般
|
qurtarıram
|
qurtarırsan
|
qurtarır
|
qurtarırıq
|
qurtarırsınız
|
qurtarırlar
|
完成1
|
qurtarmışam
|
qurtarmısan, qurtarmışsan*
|
qurtarmışdır
|
qurtarmışıq
|
qurtarmısınız, qurtarmışsınız*
|
qurtarmışlar
|
完成2
|
–
|
qurtarıbsan
|
qurtarıb(dır)
|
–
|
qurtarıbsınız
|
qurtarıb(dır)lar
|
過去
|
一般
|
qurtardım
|
qurtardın
|
qurtardı
|
qurtardıq
|
qurtardınız
|
qurtardılar
|
連續
|
qurtarırdım
|
qurtarırdın
|
qurtarırdı
|
qurtarırdıq
|
qurtarırdınız
|
qurtarırdılar
|
完成
|
qurtarmışdım
|
qurtarmışdın
|
qurtarmışdı
|
qurtarmışdıq
|
qurtarmışdınız
|
qurtarmışdılar
|
將來
|
確定
|
qurtaracağam
|
qurtaracaqsan
|
qurtaracaq
|
qurtaracağıq
|
qurtaracaqsınız
|
qurtaracaqlar
|
不定
|
qurtararam
|
qurtararsan
|
qurtarar
|
qurtararıq
|
qurtararsınız
|
qurtararlar
|
過去將來
|
確定
|
qurtaracaqdım
|
qurtaracaqdın
|
qurtaracaqdı
|
qurtaracaqdıq
|
qurtaracaqdınız
|
qurtaracaqdılar
|
不定
|
qurtarardım
|
qurtarardın
|
qurtarardı
|
qurtarardıq
|
qurtarardınız
|
qurtarardılar
|
條件
|
現在
|
qurtarsam
|
qurtarsan
|
qurtarsa
|
qurtarsaq
|
qurtarsanız
|
qurtarsalar
|
過去
|
qurtarsaydım
|
qurtarsaydın
|
qurtarsaydı
|
qurtarsaydıq
|
qurtarsaydınız
|
qurtarsaydılar
|
虛擬
|
qurtaram
|
qurtarasan
|
qurtara
|
qurtaraq
|
qurtarasınız
|
qurtaralar
|
勸勵
|
qurtarasıyam
|
qurtarasısan
|
qurtarası
|
qurtarasıyıq
|
qurtarasısınız
|
qurtarasılar
|
强制
|
现在
|
qurtarmalıyam
|
qurtarmalısan
|
qurtarmalı
|
qurtarmalıyıq
|
qurtarmalısınız
|
qurtarmalılar
|
过去
|
qurtarmalıydım
|
qurtarmalıydın
|
qurtarmalıydı
|
qurtarmalıydıq
|
qurtarmalıydınız
|
qurtarmalıydılar
|
證據
|
現在
|
qurtarırmışam
|
qurtarırmışsan
|
qurtarırmış
|
qurtarırmışıq
|
qurtarırmışsınız
|
qurtarırmışlar
|
過去
|
qurtarıbmışam
|
qurtarıbmışsan
|
qurtarıbmış
|
qurtarıbmışıq
|
qurtarıbmışsınız
|
qurtarıbmışlar
|
祈使
|
qurtarım
|
qurtar
|
qurtarsın
|
qurtaraq, qurtaralım*
|
qurtarın
|
qurtarsınlar
|
|
否定
|
主語非過去分詞
|
qurtarmayan
|
主語過去分詞
|
qurtarmamış
|
主語將來確定分詞
|
qurtarmayacaq
|
非主語分詞
|
(mənim +) qurtarmadığım
|
(sənin +) qurtarmadığın
|
(屬施 +) qurtarmadığı
|
(bizim +) qurtarmadığımız
|
(sizin +) qurtarmadığınız
|
(屬施 +) qurtarmadığı 或 qurtarmadıqları
|
動副詞
|
qurtarmayıb
|
一般時間分詞
|
qurtarmayanda
|
強化分詞
|
qurtarmadıqca
|
特定時間分詞
|
qurtarmayarkən
|
情態分詞
|
qurtarmayaraq
|
不定式
|
qurtarmamaq
|
|
單數
|
複數
|
|
第一
|
第二
|
第三
|
第一
|
第二
|
第三
|
直陳
|
現在
|
一般
|
qurtarmıram
|
qurtarmırsan
|
qurtarmır
|
qurtarmırıq
|
qurtarmırsınız
|
qurtarmırlar
|
完成1
|
qurtarmamışam
|
qurtarmamısan, qurtarmamışsan*
|
qurtarmamış
|
qurtarmamışıq
|
qurtarmamısınız, qurtarmamışsınız*
|
qurtarmamışlar
|
完成2
|
–
|
qurtarmayıbsan
|
qurtarmayıb(dır)
|
–
|
qurtarmayıbsınız
|
qurtarmayıb(dır)lar
|
過去
|
一般
|
qurtarmadım
|
qurtarmadın
|
qurtarmadı
|
qurtarmadıq
|
qurtarmadınız
|
qurtarmadılar
|
連續
|
qurtarmırdım
|
qurtarmırdın
|
qurtarmırdı
|
qurtarmırdıq
|
qurtarmırdınız
|
qurtarmırdılar
|
完成
|
qurtarmamışdım
|
qurtarmamışdın
|
qurtarmamışdı
|
qurtarmamışdıq
|
qurtarmamışdınız
|
qurtarmamışdılar
|
將來
|
確定
|
qurtarmayacağam
|
qurtarmayacaqsan
|
qurtarmayacaq
|
qurtarmayacağıq
|
qurtarmayacaqsınız
|
qurtarmayacaqlar
|
不定
|
qurtarmaram
|
qurtarmarsan, qurtarmazsan
|
qurtarmaz
|
qurtarmarıq
|
qurtarmarsınız, qurtarmazsınız
|
qurtarmazlar
|
過去將來
|
確定
|
qurtarmayacaqdım
|
qurtarmayacaqdın
|
qurtarmayacaqdı
|
qurtarmayacaqdıq
|
qurtarmayacaqdınız
|
qurtarmayacaqdılar
|
不定
|
qurtarmazdım
|
qurtarmazdın
|
qurtarmazdı
|
qurtarmazdıq
|
qurtarmazdınız
|
qurtarmazdılar
|
條件
|
現在
|
qurtarmasam
|
qurtarmasan
|
qurtarmasa
|
qurtarmasaq
|
qurtarmasanız
|
qurtarmasalar
|
過去
|
qurtarmasaydım
|
qurtarmasaydın
|
qurtarmasaydı
|
qurtarmasaydıq
|
qurtarmasaydınız
|
qurtarmasaydılar
|
虛擬
|
qurtarmayam
|
qurtarmayasan
|
qurtarmaya
|
qurtarmayaq
|
qurtarmayasınız
|
qurtarmayalar
|
勸勵
|
qurtarmayasıyam
|
qurtarmayasısan
|
qurtarmayası
|
qurtarmayasıyıq
|
qurtarmayasısınız
|
qurtarmayasılar
|
强制
|
現在
|
qurtarmamalıyam
|
qurtarmamalısan
|
qurtarmamalı
|
qurtarmamalıyıq
|
qurtarmamalısınız
|
qurtarmamalılar
|
過去
|
qurtarmamalıydım
|
qurtarmamalıydın
|
qurtarmamalıydı
|
qurtarmamalıydıq
|
qurtarmamalıydınız
|
qurtarmamalıydılar
|
證據
|
現在
|
qurtarmayırmışam
|
qurtarmayırmışsan
|
qurtarmayırmış
|
qurtarmayırmışıq
|
qurtarmayırmışsınız
|
qurtarmayırmışlar
|
過去
|
qurtarmayıbmışam
|
qurtarmayıbmışsan
|
qurtarmayıbmış
|
qurtarmayıbmışıq
|
qurtarmayıbmışsınız
|
qurtarmayıbmışlar
|
祈使
|
qurtarmayım
|
qurtarma
|
qurtarmasın
|
qurtarmayaq qurtarmayalım*
|
qurtarmayın
|
qurtarmasınlar
|
|
潛在否定
|
主語非過去分詞
|
qurtarammayan
|
主語將來確定分詞
|
qurtarammayacaq
|
非主語分詞
|
(mənim +) qurtarammadığım
|
(sənin +) qurtarammadığın
|
(屬施 +) qurtarammadığı
|
(bizim +) qurtarammadığımız
|
(sizin +) qurtarammadığınız
|
(屬施 +) qurtarammadığı 或 qurtarammadıqları
|
動副詞
|
qurtarammayıb
|
一般時間分詞
|
qurtarammayanda
|
強化分詞
|
qurtarammadıqca
|
特定時間分詞
|
qurtarammayarkən
|
情態分詞
|
qurtarammayaraq
|
不定式
|
qurtarammamaq
|
|
單數
|
複數
|
|
第一
|
第二
|
第三
|
第一
|
第二
|
第三
|
直陳
|
現在
|
一般
|
qurtarammıram
|
qurtarammırsan
|
qurtarammır
|
qurtarammırıq
|
qurtarammırsınız
|
qurtarammırlar
|
完成1
|
qurtarammamışam
|
qurtarammamısan, qurtarammamışsan*
|
qurtarammamışdır
|
qurtarammamışıq
|
qurtarammamısınız, qurtarammamışsınız*
|
qurtarammaşmılar
|
完成2
|
–
|
qurtarammayıbsan
|
qurtarammayıb(dır)
|
–
|
qurtarammayıbsınız
|
qurtarammayıb(dır)lar
|
過去
|
一般
|
qurtarammadım
|
qurtarammadın
|
qurtarammadı
|
qurtarammadıq
|
qurtarammadınız
|
qurtarammadılar
|
連續
|
qurtarammırdım
|
qurtarammırdın
|
qurtarammırdı
|
qurtarammırdıq
|
qurtarammırdınız
|
qurtarammırdılır
|
完成
|
qurtarammamışdım
|
qurtarammamışdın
|
qurtarammamışdı
|
qurtarammamışdıq
|
qurtarammamışdınız
|
qurtarammamışdılar
|
將來
|
確定
|
qurtarammayacağam
|
qurtarammayacaqsan
|
qurtarammayacaq
|
qurtarammayacağıq
|
qurtarammayacaqsınız
|
qurtarammayacaqlar
|
不定
|
qurtarammaram
|
qurtarammarsan, qurtarammazsan
|
qurtarammaz
|
qurtarammarıq
|
qurtarammarsınız, qurtarammazsınız
|
qurtarammazlar
|
過去將來
|
確定
|
qurtarammayacaqdım
|
qurtarammayacaqdın
|
qurtarammayacaqdı
|
qurtarammayacaqdıq
|
qurtarammayacaqdınız
|
qurtarammayacaqdılar
|
不定
|
qurtarammazdım
|
qurtarammazdın
|
qurtarammazdı
|
qurtarammazdıq
|
qurtarammazdınız
|
qurtarammazdılar
|
條件
|
現在
|
qurtarammasam
|
qurtarammasan
|
qurtarammasa
|
qurtarammasaq
|
qurtarammasanız
|
qurtarammasalar
|
過去
|
qurtarammasaydım
|
qurtarammasaydın
|
qurtarammasaydı
|
qurtarammasaydıq
|
qurtarammasaydınız
|
qurtarammasaydılar
|
虛擬
|
qurtarammayam
|
qurtarammayasan
|
qurtarammaya
|
qurtarammayaq
|
qurtarammayasınız
|
qurtarammayalar
|
祈使
|
qurtarammayım
|
qurtaramma
|
qurtarammasın
|
qurtarammayaq
|
qurtarammayın
|
qurtarammasınlar
|
註:部分變位形式可能只是假設,並非每一種變位形式都確實存在。
|
* 舊式或高語域
|