çaxmaq

阿塞拜疆语

词源

源自共同突厥语 *čak- (“击打”)。

发音

国际音标^(帮助): [t͡ʃɑχˈmɑχ], [t͡sɑχˈmɑχ]
(大不里士) 国际音标^(帮助): [ʃɑχˈmɑχ] (按发音拼作 şaxmaq)
断字：çax‧maq

动词

çaxmaq

(及物) 击，摔，打
近义词：vurmaq、çırpmaq、çalmaq
(及物) 打火
(及物) 开火
bir güllə çaxmaq ― 开枪
(不及物) 突然开始/出现
ildırım çaxdı ― 突然雷声大作
- 1954, Mohammad-Hossein Shahriar, 译者 Hasan Javadi, Heydar Babaya Salam:
  حیدر بابا ‌ایلدریملار شاخاندا
  .سئللر سولار شاقیلدایوب آخاندا کچدی گلممه دیم گج اولدی
  قیزلار اونا صف باغلایوب باخاندا
  سلام اولسون شوکتوزه ائلوزه !
  منیم دا بیر آدیم گلسین دیلوزه
  Heydər Baba, ildırımlar şaxanda,
  Sellər, sular şaqqıldayıb axanda,
  Qızlar ona səf bağlayıb baxanda,
  Salam olsun şövkətizə, elizə, Mənim də bir adım gəlsin dilizə.
  Heydar Baba，当雷声响彻天际，
  当洪水冲下山坡，
  女孩子们排著队看它流过，
  请将我的问候带给部落和村里的各位
  再一次记住我和我的名字。
(不及物) 闪烁
(不及物，比喻义) 闪过（脑海）
(及物) 刺入，扎入
近义词：sancmaq、soxmaq
(及物) 钉入
近义词：qaxmaq

变位

çaxmaq的变位

肯定
主语非过去分词			çaxan
主语过去分词			çaxmış
主语将来确定分词			çaxacaq
非主语分词			(mənim +) çaxdığım	(sənin +) çaxdığın	(属施 +) çaxdığı	(bizim +) çaxdığımız	(sizin +) çaxdığınız	(属施 +) çaxdığı 或 çaxdıqları
			çaxıb
一般时间分词			çaxanda
强化分词			çaxdıqca
特定时间分词			çaxarkən
情态分词			çaxaraq
不定式			çaxmaq
			单数			复数
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陈	现在	一般	çaxıram	çaxırsan	çaxır	çaxırıq	çaxırsınız	çaxırlar
		完成1	çaxmışam	çaxmısan, çaxmışsan*	çaxmışdır	çaxmışıq	çaxmısınız, çaxmışsınız*	çaxmışlar
		完成2	–	çaxıbsan	çaxıb(dır)	–	çaxıbsınız	çaxıb(dır)lar
	过去	一般	çaxdım	çaxdın	çaxdı	çaxdıq	çaxdınız	çaxdılar
		连续	çaxırdım	çaxırdın	çaxırdı	çaxırdıq	çaxırdınız	çaxırdılar
		完成	çaxmışdım	çaxmışdın	çaxmışdı	çaxmışdıq	çaxmışdınız	çaxmışdılar
	将来	确定	çaxacağam	çaxacaqsan	çaxacaq	çaxacağıq	çaxacaqsınız	çaxacaqlar
	将来	不定	çaxaram	çaxarsan	çaxar	çaxarıq	çaxarsınız	çaxarlar
	过去将来	确定	çaxacaqdım	çaxacaqdın	çaxacaqdı	çaxacaqdıq	çaxacaqdınız	çaxacaqdılar
	过去将来	不定	çaxardım	çaxardın	çaxardı	çaxardıq	çaxardınız	çaxardılar
条件	现在		çaxsam	çaxsan	çaxsa	çaxsaq	çaxsanız	çaxsalar
条件	过去		çaxsaydım	çaxsaydın	çaxsaydı	çaxsaydıq	çaxsaydınız	çaxsaydılar
虚拟			çaxam	çaxasan	çaxa	çaxaq	çaxasınız	çaxalar
劝励			çaxasıyam	çaxasısan	çaxası	çaxasıyıq	çaxasısınız	çaxasılar
强制	现在		çaxmalıyam	çaxmalısan	çaxmalı	çaxmalıyıq	çaxmalısınız	çaxmalılar
强制	过去		çaxmalıydım	çaxmalıydın	çaxmalıydı	çaxmalıydıq	çaxmalıydınız	çaxmalıydılar
证据	现在		çaxırmışam	çaxırmışsan	çaxırmış	çaxırmışıq	çaxırmışsınız	çaxırmışlar
证据	过去		çaxıbmışam	çaxıbmışsan	çaxıbmış	çaxıbmışıq	çaxıbmışsınız	çaxıbmışlar
祈使			çaxım	çax	çaxsın	çaxaq, çaxalım*	çaxın	çaxsınlar

否定
主语非过去分词			çaxmayan
主语过去分词			çaxmamış
主语将来确定分词			çaxmayacaq
非主语分词			(mənim +) çaxmadığım	(sənin +) çaxmadığın	(属施 +) çaxmadığı	(bizim +) çaxmadığımız	(sizin +) çaxmadığınız	(属施 +) çaxmadığı 或 çaxmadıqları
动副词			çaxmayıb
一般时间分词			çaxmayanda
强化分词			çaxmadıqca
特定时间分词			çaxmayarkən
情态分词			çaxmayaraq
不定式			çaxmamaq
			单数			复数
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陈	现在	一般	çaxmıram	çaxmırsan	çaxmır	çaxmırıq	çaxmırsınız	çaxmırlar
		完成1	çaxmamışam	çaxmamısan, çaxmamışsan*	çaxmamış	çaxmamışıq	çaxmamısınız, çaxmamışsınız*	çaxmamışlar
		完成2	–	çaxmayıbsan	çaxmayıb(dır)	–	çaxmayıbsınız	çaxmayıb(dır)lar
	过去	一般	çaxmadım	çaxmadın	çaxmadı	çaxmadıq	çaxmadınız	çaxmadılar
		连续	çaxmırdım	çaxmırdın	çaxmırdı	çaxmırdıq	çaxmırdınız	çaxmırdılar
		完成	çaxmamışdım	çaxmamışdın	çaxmamışdı	çaxmamışdıq	çaxmamışdınız	çaxmamışdılar
	将来	确定	çaxmayacağam	çaxmayacaqsan	çaxmayacaq	çaxmayacağıq	çaxmayacaqsınız	çaxmayacaqlar
	将来	不定	çaxmaram	çaxmarsan, çaxmazsan	çaxmaz	çaxmarıq	çaxmarsınız, çaxmazsınız	çaxmazlar
	过去将来	确定	çaxmayacaqdım	çaxmayacaqdın	çaxmayacaqdı	çaxmayacaqdıq	çaxmayacaqdınız	çaxmayacaqdılar
	过去将来	不定	çaxmazdım	çaxmazdın	çaxmazdı	çaxmazdıq	çaxmazdınız	çaxmazdılar
条件	现在		çaxmasam	çaxmasan	çaxmasa	çaxmasaq	çaxmasanız	çaxmasalar
条件	过去		çaxmasaydım	çaxmasaydın	çaxmasaydı	çaxmasaydıq	çaxmasaydınız	çaxmasaydılar
虚拟			çaxmayam	çaxmayasan	çaxmaya	çaxmayaq	çaxmayasınız	çaxmayalar
劝励			çaxmayasıyam	çaxmayasısan	çaxmayası	çaxmayasıyıq	çaxmayasısınız	çaxmayasılar
强制	现在		çaxmamalıyam	çaxmamalısan	çaxmamalı	çaxmamalıyıq	çaxmamalısınız	çaxmamalılar
强制	过去		çaxmamalıydım	çaxmamalıydın	çaxmamalıydı	çaxmamalıydıq	çaxmamalıydınız	çaxmamalıydılar
证据	现在		çaxmayırmışam	çaxmayırmışsan	çaxmayırmış	çaxmayırmışıq	çaxmayırmışsınız	çaxmayırmışlar
证据	过去		çaxmayıbmışam	çaxmayıbmışsan	çaxmayıbmış	çaxmayıbmışıq	çaxmayıbmışsınız	çaxmayıbmışlar
祈使			çaxmayım	çaxma	çaxmasın	çaxmayaq çaxmayalım*	çaxmayın	çaxmasınlar

潜在否定
主语非过去分词			çaxammayan
主语将来确定分词			çaxammayacaq
非主语分词			(mənim +) çaxammadığım	(sənin +) çaxammadığın	(属施 +) çaxammadığı	(bizim +) çaxammadığımız	(sizin +) çaxammadığınız	(属施 +) çaxammadığı 或 çaxammadıqları
动副词			çaxammayıb
一般时间分词			çaxammayanda
强化分词			çaxammadıqca
特定时间分词			çaxammayarkən
情态分词			çaxammayaraq
不定式			çaxammamaq
			单数			复数
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陈	现在	一般	çaxammıram	çaxammırsan	çaxammır	çaxammırıq	çaxammırsınız	çaxammırlar
		完成1	çaxammamışam	çaxammamısan, çaxammamışsan*	çaxammamışdır	çaxammamışıq	çaxammamısınız, çaxammamışsınız*	çaxammaşmılar
		完成2	–	çaxammayıbsan	çaxammayıb(dır)	–	çaxammayıbsınız	çaxammayıb(dır)lar
	过去	一般	çaxammadım	çaxammadın	çaxammadı	çaxammadıq	çaxammadınız	çaxammadılar
		连续	çaxammırdım	çaxammırdın	çaxammırdı	çaxammırdıq	çaxammırdınız	çaxammırdılır
		完成	çaxammamışdım	çaxammamışdın	çaxammamışdı	çaxammamışdıq	çaxammamışdınız	çaxammamışdılar
	将来	确定	çaxammayacağam	çaxammayacaqsan	çaxammayacaq	çaxammayacağıq	çaxammayacaqsınız	çaxammayacaqlar
	将来	不定	çaxammaram	çaxammarsan, çaxammazsan	çaxammaz	çaxammarıq	çaxammarsınız, çaxammazsınız	çaxammazlar
	过去将来	确定	çaxammayacaqdım	çaxammayacaqdın	çaxammayacaqdı	çaxammayacaqdıq	çaxammayacaqdınız	çaxammayacaqdılar
	过去将来	不定	çaxammazdım	çaxammazdın	çaxammazdı	çaxammazdıq	çaxammazdınız	çaxammazdılar
条件	现在		çaxammasam	çaxammasan	çaxammasa	çaxammasaq	çaxammasanız	çaxammasalar
条件	过去		çaxammasaydım	çaxammasaydın	çaxammasaydı	çaxammasaydıq	çaxammasaydınız	çaxammasaydılar
虚拟			çaxammayam	çaxammayasan	çaxammaya	çaxammayaq	çaxammayasınız	çaxammayalar
祈使			çaxammayım	çaxamma	çaxammasın	çaxammayaq	çaxammayın	çaxammasınlar
注：部分变位形式可能只是假设，并非每一种变位形式都确实存在。
* 旧式或高语域

名词

çaxmaq (定宾格 çaxmağı，复数 çaxmaqlar)

枪闩，炮闩
作此用途的火镰或燧石

变格

çaxmaq 的变格

	单数	复数
主格	çaxmaq	çaxmaqlar
定宾格	çaxmağı	çaxmaqları
与格	çaxmağa	çaxmaqlara
位格	çaxmaqda	çaxmaqlarda
夺格	çaxmaqdan	çaxmaqlardan
定属格	çaxmağın	çaxmaqların

çaxmaq 的附属形式

	单数	复数
	主格
mənim (“我的”)	çaxmağım	çaxmaqlarım
sənin (“你的”)	çaxmağın	çaxmaqların
onun (“他的”)	çaxmağı	çaxmaqları
bizim (“我们的”)	çaxmağımız	çaxmaqlarımız
sizin (“你们的”)	çaxmağınız	çaxmaqlarınız
onların (“他们的”)	çaxmağı 或 çaxmaqları	çaxmaqları
	宾格
	单数	复数
mənim (“我的”)	çaxmağımı	çaxmaqlarımı
sənin (“你的”)	çaxmağını	çaxmaqlarını
onun (“他的”)	çaxmağını	çaxmaqlarını
bizim (“我们的”)	çaxmağımızı	çaxmaqlarımızı
sizin (“你们的”)	çaxmağınızı	çaxmaqlarınızı
onların (“他们的”)	çaxmağını 或 çaxmaqlarını	çaxmaqlarını
	与格
	单数	复数
mənim (“我的”)	çaxmağıma	çaxmaqlarıma
sənin (“你的”)	çaxmağına	çaxmaqlarına
onun (“他的”)	çaxmağına	çaxmaqlarına
bizim (“我们的”)	çaxmağımıza	çaxmaqlarımıza
sizin (“你们的”)	çaxmağınıza	çaxmaqlarınıza
onların (“他们的”)	çaxmağına 或 çaxmaqlarına	çaxmaqlarına
	位格
	单数	复数
mənim (“我的”)	çaxmağımda	çaxmaqlarımda
sənin (“你的”)	çaxmağında	çaxmaqlarında
onun (“他的”)	çaxmağında	çaxmaqlarında
bizim (“我们的”)	çaxmağımızda	çaxmaqlarımızda
sizin (“你们的”)	çaxmağınızda	çaxmaqlarınızda
onların (“他们的”)	çaxmağında 或 çaxmaqlarında	çaxmaqlarında
	夺格
	单数	复数
mənim (“我的”)	çaxmağımdan	çaxmaqlarımdan
sənin (“你的”)	çaxmağından	çaxmaqlarından
onun (“他的”)	çaxmağından	çaxmaqlarından
bizim (“我们的”)	çaxmağımızdan	çaxmaqlarımızdan
sizin (“你们的”)	çaxmağınızdan	çaxmaqlarınızdan
onların (“他们的”)	çaxmağından 或 çaxmaqlarından	çaxmaqlarından
	属格
	单数	复数
mənim (“我的”)	çaxmağımın	çaxmaqlarımın
sənin (“你的”)	çaxmağının	çaxmaqlarının
onun (“他的”)	çaxmağının	çaxmaqlarının
bizim (“我们的”)	çaxmağımızın	çaxmaqlarımızın
sizin (“你们的”)	çaxmağınızın	çaxmaqlarınızın
onların (“他们的”)	çaxmağının 或 çaxmaqlarının	çaxmaqlarının

派生词

çaxmaqdaşı

拓展阅读

“çaxmaq” in Obastan.com.