ayıq

阿塞拜疆语

其他字母
西里尔字母		ајыг
波斯-阿拉伯字母		آیؽق

词源

源自原始突厥语 *ād- (“醒酒”)，参见ayılmaq (“叫醒”)。与喀喇汗语 اَذِغْ (aδïɣ), 土耳其语 ayık, 克里米亚鞑靼语 ayınıq, 巴什基尔语 айыҡ (ayïq), 楚瓦什语 урӑ (ură)同源。

发音

国际音标^(帮助): [ɑˈjɯχ]
断字：ay‧ıq

形容词

ayıq (比较级 daha ayıq，最高级 ən ayıq)

清醒的
反义词：içkili、sərxoş
- 2016年11月16日, Baku.ws‎^[1]:
  Yol polisinin sərxoş tutduğu sürücü ayıq çıxdı.
  交警认为喝醉了的司机，结果是清醒的。
有知觉的
- 2015, Gülarə Munis, Sahilin Arzuları, Arzuların Sahili‎^[2], Baku，第 124 页:
  Yaxşı ki, Sahil ayıq deyildi. Yaxşı ki, o, mənim bu halımı görmürdü. Çarpayının yanında dayanıb onun ayılmasını gözləyir, göz yaşlarımı saxlaya bilmirdim.
  幸好 Sahil 还没醒。幸好他看不到现在我这副模样。我站在他病床旁边等着他醒，止不住泪流。
反义词：bayğın
醒著的
- 2014年2月20日, AzVision.az‎^[3]:
  Lakin süni şəkildə özünü gecənin ortasında yuxudan durmağa məcbur etmək, 2 saat ayıq qalıb yenidən yatmaq fizioloji baxımdan düzgün deyil.
  然而从生理学的角度上看，故意强迫自己半夜不睡觉，醒两个小时之后又睡觉是不正确的做法。
近义词：oyaq、oyanıq

反义词：yatmış
警觉的
- 1933, Səməd Vurğun, Kənddə Teatr [Village Theater]; 再版为 Səməd Vurğun. Seçilmiş Əsərləri, Baku: Şərq-Qərb, 2005，第 32 页:
  
  Siz bilirsiniz ki, dəyişir zaman,
  Dəyişir hər şeyin əvvəlki halı.
  Belə bir zamanda ayıq olmalı!
  Do you know that times are changing
  The erstwhile state of each thing is changeing
  In times like these one has to be vigilant!
- 1946, Məmməd Səid Ordubadi, Qılınc və Qələm [Sword and Quill]; 再版为 Məmməd Səid Ordubadi. Qılınc və Qələm. Birinci Hissə, Baku: Şərq-Qərb, 2005，第 154 页:
  
  Xırda çıxışların tərəfdarı deyiləm. Əvvəla, bu çıxışlar hökuməti ayıq salır, onun böyük üsyanları boğmaq üçün hazırlanmasına səbəb olur.
  我并不支持小型暴乱。首先，这些暴乱会让政府警觉，做好准备来镇压大叛乱。
近义词：oyaq、sayıq、sərvaxt、gözüaçıq

派生词

ayıqlıq (“清醒，失眠”)

参考资料

Template:R:az:ADIL
Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003年)，“*ād-”，Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8)，Leiden, New York, Köln：E.J. Brill

鞑靼语

词源

源自原始突厥语 *ād- (“醒酒”)。

形容词

ayıq

清醒的