demək

阿塞拜疆語

其他字母

西里尔字母		демәк
波斯-阿拉伯字母		دئمک

詞源

源自原始突厥語 *de- (“說”)。與土耳其語 demek, 哈薩克語 деу (deu), 楚瓦什語 те (te)等同源。

動詞

demək

1. 〈及物／不及物〉 說，告訴

   Qərblilər demişkən, zaman puldur.

   正如西方人所說，時間就是金錢。

   Yəhya deyir ki, Məryam evdə yoxdur, halbuki onun evdən çıxmasını heç kim görməyib.

   約翰說瑪麗不在家，雖然沒人看見她出來過。

   O mənə haraya gedəcəyini demədi.

   他/她沒有告訴我他/她要去哪裡。

   Düzünü de! ― 說出真相！

2. 〈不及物〉 意味，表示 (+ -dir 或 deyil)

   Bu söz nə deməkdir?

   這個詞是什麼意思？

   "Cədid" sözü ərəbcə "yeni" deməkdir.

   jadid 在阿拉伯語中的意思是“新”。

   Bu ciddi bir məsələdir, amma bu o demək deyil ki, barəsində zarafat etmək olmaz.

   這是件嚴肅的事情，但不意味著不許別人開玩笑。

變位

demək的變位

肯定
主語非過去分詞			deyən
主語過去分詞			demiş
主語將來確定分詞			deyəcəq
非主語分詞			(mənim +) dediyim	(sənin +) dediyin	(屬施 +) dediyi	(bizim +) dediyimiz	(sizin +) dediyiniz	(屬施 +) dediyi 或 dedikləri
			deyib
一般時間分詞			deyəndə
強化分詞			dedikcə
特定時間分詞			deyərkən
情態分詞			deyərək
不定式			demək
			單數			複數
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陳	現在	一般	deyirəm	deyirsən	deyir	deyirik	deyirsiniz	deyirlər
		完成1	demişəm	demisən, demişsən*	demişdir	demişik	demisiniz, demişsiniz*	demişlər
		完成2	–	deyibsən	deyib(dir)	–	deyibsiniz	deyib(dir)lər
	過去	一般	dedim	dedin	dedi	dedik	dediniz	dedilər
		連續	deyirdim	deyirdin	deyirdi	deyirdik	deyirdiniz	deyirdilər
		完成	demişdim	demişdin	demişdi	demişdik	demişdiniz	demişdilər
	將來	確定	deyəcəyəm	deyəcəksən	deyəcək	deyəcəyik	deyəcəksiniz	deyəcəklər
		不定	deyərəm	deyərsən	deyər	deyərik	deyərsiniz	deyərlər
	過去將來	確定	deyəcəkdim	deyəcəkdin	deyəcəkdi	deyəcəkdik	deyəcəkdiniz	deyəcəkdilər
		不定	deyərdim	deyərdin	deyərdi	deyərdik	deyərdiniz	deyərdilər
條件	現在		desəm	desən	desə	desək	desəniz	desələr
	過去		desəydim	desəydin	desəydi	desəydik	desəydiniz	desəydilər
虛擬			deyəm	deyəsən	deyə	deyək	deyəsiniz	deyələr
勸勵			deyəsiyəm	deyəsisən	deyəsi	deyəsiyik	deyəsisiniz	deyəsilər
强制	现在		deməliyəm	deməlisən	deməli	deməliyik	deməlisiniz	deməlilər
	过去		deməliydim	deməliydin	deməliydi	deməliydik	deməliydiniz	deməliydilər
證據	現在		deyirmişəm	deyirmişsən	deyirmiş	deyirmişik	deyirmişsiniz	deyirmişlər
	過去		deyibmişəm	deyibmişsən	deyibmiş	deyibmişik	deyibmişsiniz	deyibmişlər
祈使			deyim	de	desin	deyək, deyəlim*	deyin	desinlər
否定
主語非過去分詞			deməyən
主語過去分詞			deməmiş
主語將來確定分詞			deməyəcəq
非主語分詞			(mənim +) demədiyim	(sənin +) demədiyin	(屬施 +) demədiyi	(bizim +) demədiyimiz	(sizin +) demədiyiniz	(屬施 +) demədiyi 或 demədikləri
動副詞			deməyib
一般時間分詞			deməyəndə
強化分詞			demədikcə
特定時間分詞			deməyərkən
情態分詞			deməyərək
不定式			deməmək
			單數			複數
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陳	現在	一般	demirəm	demirsən	demir	demirik	demirsiniz	demirlər
		完成1	deməmişəm	deməmisən, deməmişsən*	deməmiş	deməmişik	deməmisiniz, deməmişsiniz*	deməmişlər
		完成2	–	deməyibsən	deməyib(dir)	–	deməyibsiniz	deməyib(dir)lər
	過去	一般	demədim	demədin	demədi	demədik	demədiniz	demədilər
		連續	demirdim	demirdin	demirdi	demirdik	demirdiniz	demirdilər
		完成	deməmişdim	deməmişdin	deməmişdi	deməmişdik	deməmişdiniz	deməmişdilər
	將來	確定	deməyəcəyəm	deməyəcəksən	deməyəcək	deməyəcəyik	deməyəcəksiniz	deməyəcəklər
		不定	demərəm	demərsən, deməzsən	deməz	demərik	demərsiniz, deməzsiniz	deməzlər
	過去將來	確定	deməyəcəkdim	deməyəcəkdin	deməyəcəkdi	deməyəcəkdik	deməyəcəkdiniz	deməyəcəkdilər
		不定	deməzdim	deməzdin	deməzdi	deməzdik	deməzdiniz	deməzdilər
條件	現在		deməsəm	deməsən	deməsə	deməsək	deməsəniz	deməsələr
	過去		deməsəydim	deməsəydin	deməsəydi	deməsəydik	deməsəydiniz	deməsəydilər
虛擬			deməyəm	deməyəsən	deməyə	deməyək	deməyəsiniz	deməyələr
勸勵			deməyəsiyəm	deməyəsisən	deməyəsi	deməyəsiyik	deməyəsisiniz	deməyəsilər
强制	現在		deməməliyəm	deməməlisən	deməməli	deməməliyik	deməməlisiniz	deməməlilər
	過去		deməməliydim	deməməliydin	deməməliydi	deməməliydik	deməməliydiniz	deməməliydilər
證據	現在		deməyirmişəm	deməyirmişsən	deməyirmiş	deməyirmişik	deməyirmişsiniz	deməyirmişlər
	過去		deməyibmişəm	deməyibmişsən	deməyibmiş	deməyibmişik	deməyibmişsiniz	deməyibmişlər
祈使			deməyim	demə	deməsin	deməyək deməyəlim*	deməyin	deməsinlər
潛在否定
主語非過去分詞			deyəmməyən
主語將來確定分詞			deyəmməyəcəq
非主語分詞			(mənim +) deyəmmədiyim	(sənin +) deyəmmədiyin	(屬施 +) deyəmmədiyi	(bizim +) deyəmmədiyimiz	(sizin +) deyəmmədiyiniz	(屬施 +) deyəmmədiyi 或 deyəmmədikləri
動副詞			deyəmməyib
一般時間分詞			deyəmməyəndə
強化分詞			deyəmmədikcə
特定時間分詞			deyəmməyərkən
情態分詞			deyəmməyərək
不定式			deyəmməmək
			單數			複數
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陳	現在	一般	deyəmmirəm	deyəmmirsən	deyəmmir	deyəmmirik	deyəmmirsiniz	deyəmmirlər
		完成1	deyəmməmişəm	deyəmməmisən, deyəmməmişsən*	deyəmməmişdir	deyəmməmişik	deyəmməmisiniz, deyəmməmişsiniz*	deyəmməşmilər
		完成2	–	deyəmməyibsən	deyəmməyib(dir)	–	deyəmməyibsiniz	deyəmməyib(dir)lər
	過去	一般	deyəmmədim	deyəmmədin	deyəmmədi	deyəmmədik	deyəmmədiniz	deyəmmədilər
		連續	deyəmmirdim	deyəmmirdin	deyəmmirdi	deyəmmirdik	deyəmmirdiniz	deyəmmirdilir
		完成	deyəmməmişdim	deyəmməmişdin	deyəmməmişdi	deyəmməmişdik	deyəmməmişdiniz	deyəmməmişdilər
	將來	確定	deyəmməyəcəyəm	deyəmməyəcəksən	deyəmməyəcək	deyəmməyəcəyik	deyəmməyəcəksiniz	deyəmməyəcəklər
		不定	deyəmmərəm	deyəmmərsən, deyəmməzsən	deyəmməz	deyəmmərik	deyəmmərsiniz, deyəmməzsiniz	deyəmməzlər
	過去將來	確定	deyəmməyəcəkdim	deyəmməyəcəkdin	deyəmməyəcəkdi	deyəmməyəcəkdik	deyəmməyəcəkdiniz	deyəmməyəcəkdilər
		不定	deyəmməzdim	deyəmməzdin	deyəmməzdi	deyəmməzdik	deyəmməzdiniz	deyəmməzdilər
條件	現在		deyəmməsəm	deyəmməsən	deyəmməsə	deyəmməsək	deyəmməsəniz	deyəmməsələr
	過去		deyəmməsəydim	deyəmməsəydin	deyəmməsəydi	deyəmməsəydik	deyəmməsəydiniz	deyəmməsəydilər
虛擬			deyəmməyəm	deyəmməyəsən	deyəmməyə	deyəmməyək	deyəmməyəsiniz	deyəmməyələr
祈使			deyəmməyim	deyəmmə	deyəmməsin	deyəmməyək	deyəmməyin	deyəmməsinlər
註：部分變位形式可能只是假設，並非每一種變位形式都確實存在。
* 舊式或高語域

派生詞

• deyəsən (“似乎”)

拓展閱讀

• “demək” in Obastan.com.