ταχύς

古希腊语

词源

可能源自原始印欧语 *dʰn̥gʰ-ú-s，*dʰengʰ- (“快速走”) 的零阶 u-词干形式，基于与立陶宛语 déngti (“奔跑；赶快”) 的对比而来，不过 Fraenkel 认为这有争议。

与梵语 तकु (taku)、तक्व (takva, “快速的”)在词源上无关，因为古希腊语 χ (kh)和梵语 क् (k)并不匹配，比较级θάσσων (thássōn)也证明了ταχύς (takhús)当中的τ (t)原本是θ (th)，源自送气的原始印欧语 *dʰ（参见格拉斯曼定律）。

发音

 

• 国际音标^(帮助)：/ta.kʰýs/ → /taˈçys/ → /taˈçis/

• (公元前5世纪，阿提卡) 国际音标^(帮助)：/ta.kʰýs/
• (公元1世纪，通用) 国际音标^(帮助)：/taˈkʰys/
• (公元4世纪，通用) 国际音标^(帮助)：/taˈçys/
• (公元10世纪，拜占庭) 国际音标^(帮助)：/taˈçys/
• (公元10世纪，君士坦丁堡) 国际音标^(帮助)：/taˈçis/

形容词

τᾰχῠ́ς (takhús) m (阴性 τᾰχεῖᾰ，中性 τᾰχῠ́); 第一类/第三类

1. 快速的，迅速的
2. 不久的

变格

τᾰχῠ́ς；τᾰχεῖᾰ；τᾰχῠ́的第一、第三类变格（阿提卡）

数		S单数				D双数				P复数
格/性		阳性	阴性	中性		阳性	阴性	中性		阳性	阴性	中性
N主格		τᾰχῠ́ς takhús	τᾰχεῖᾰ takheîa	τᾰχῠ́ takhú		τᾰχέε takhée	τᾰχείᾱ takheíā	τᾰχέε takhée		τᾰχείς takheís	τᾰχεῖαι takheîai	τᾰχή / τᾰχέᾰ takhḗ / takhéa
G属格		τᾰχέος takhéos	τᾰχείᾱς takheíās	τᾰχέος takhéos		τᾰχέοιν takhéoin	τᾰχείαιν takheíain	τᾰχέοιν takhéoin		τᾰχέων takhéōn	τᾰχειῶν takheiôn	τᾰχέων takhéōn
D与格		τᾰχεί takheí	τᾰχείᾳ takheíāi	τᾰχεί takheí		τᾰχέοιν takhéoin	τᾰχείαιν takheíain	τᾰχέοιν takhéoin		τᾰχέσῐ / τᾰχέσῐν takhési(n)	τᾰχείαις takheíais	τᾰχέσῐ / τᾰχέσῐν takhési(n)
A宾格		τᾰχῠ́ν takhún	τᾰχεῖᾰν takheîan	τᾰχῠ́ takhú		τᾰχέε takhée	τᾰχείᾱ takheíā	τᾰχέε takhée		τᾰχείς takheís	τᾰχείᾱς takheíās	τᾰχή / τᾰχέᾰ takhḗ / takhéa
V呼格		τᾰχῠ́ takhú	τᾰχεῖᾰ takheîa	τᾰχῠ́ takhú		τᾰχέε takhée	τᾰχείᾱ takheíā	τᾰχέε takhée		τᾰχείς takheís	τᾰχεῖαι takheîai	τᾰχή / τᾰχέᾰ takhḗ / takhéa
派生形式		副词				比较级				最高级
		τᾰχέως takhéōs				τᾰχύτερος / θᾱ́σσων / τᾰχῐ́ων takhúteros / thā́ssōn / takhíōn				τᾰχῠ́τᾰτος / τᾰ́χῐστος takhútatos / tákhistos
注意：		此表中给出的是阿提卡式变格。其他方言的变格，请参见Appendix:古希腊语方言变格。

τᾰχῠ́ς；τᾰχεῖᾰ；τᾰχῠ́的第一、第三类变格（史诗）

数		S单数				D双数				P复数
格/性		阳性	阴性	中性		阳性	阴性	中性		阳性	阴性	中性
N主格		τᾰχῠ́ς takhús	τᾰχεῖᾰ takheîa	τᾰχῠ́ takhú		τᾰχέε takhée	τᾰχείᾱ takheíā	τᾰχέε takhée		τᾰχέες takhées	τᾰχεῖαι takheîai	τᾰχή / τᾰχέᾰ takhḗ / takhéa
G属格		τᾰχέος takhéos	τᾰχείης takheíēs	τᾰχέος takhéos		τᾰχέοιῐν takhéoiin	τᾰχείαιν / τᾰχείαιῐν / τᾰχείῃῐν takheíai(i)n / takheíēiin	τᾰχέοιῐν takhéoiin		τᾰχέων takhéōn	τᾰχειᾱ́ων / τᾰχειέ͜ων / τᾰχειῶν takheiā́ōn / takheié͜ōn / takheiôn	τᾰχέων takhéōn
D与格		τᾰχεί takheí	τᾰχείῃ takheíēi	τᾰχεί takheí		τᾰχέοιῐν takhéoiin	τᾰχείαιν / τᾰχείαιῐν / τᾰχείῃῐν takheíai(i)n / takheíēiin	τᾰχέοιῐν takhéoiin		τᾰχέεσσῐ / τᾰχέεσσῐν / τᾰχέεσῐ / τᾰχέεσῐν / τᾰχέσῐ / τᾰχέσῐν takhéessi(n) / takhéesi(n) / takhési(n)	τᾰχείῃσῐ / τᾰχείῃσῐν / τᾰχείῃς / τᾰχείαις takheíēisi(n) / takheíēis / takheíais	τᾰχέεσσῐ / τᾰχέεσσῐν / τᾰχέεσῐ / τᾰχέεσῐν / τᾰχέσῐ / τᾰχέσῐν takhéessi(n) / takhéesi(n) / takhési(n)
A宾格		τᾰχῠ́ν takhún	τᾰχεῖᾰν takheîan	τᾰχῠ́ takhú		τᾰχέε takhée	τᾰχείᾱ takheíā	τᾰχέε takhée		τᾰχέᾰς takhéas	τᾰχείᾱς takheíās	τᾰχή / τᾰχέᾰ takhḗ / takhéa
V呼格		τᾰχῠ́ takhú	τᾰχεῖᾰ takheîa	τᾰχῠ́ takhú		τᾰχέε takhée	τᾰχείᾱ takheíā	τᾰχέε takhée		τᾰχέες takhées	τᾰχεῖαι takheîai	τᾰχή / τᾰχέᾰ takhḗ / takhéa
派生形式		副词				比较级				最高级
		τᾰχέως takhéōs				θᾱ́σσων thā́ssōn				τᾰ́χῐστος tákhistos
注意：		除阿提卡方言以外的其他方言没有得到充分证实。有些形式只是推测，请谨慎使用。

近义词

• ὠκύς (ōkús)

反义词

• βραδύς (bradús, “缓慢的”)

同类词汇

• θᾱ́σσων (thā́ssōn, “更快的”)

派生词汇

• ταχέως (takhéōs)
• τᾰχῠθᾰ́νᾰτος (takhuthánatos)
• ταχύπους (takhúpous)
• ταχύπωλος (takhúpōlos)
• ταχυτής (takhutḗs)

 

派生语汇

• → 英语: tachy- (学术化借词)

延伸阅读

• “ταχύς”, in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon，Oxford：Clarendon Press
• “ταχύς”, in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon，New York：Harper & Brothers
• “ταχύς”, in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges，New York：Harper and Brothers
• Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français，Paris：Hachette
• Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, 3版，芝加哥：芝加哥大学出版社
• ταχύς in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition，Norman：University of Oklahoma Press, 出版于1963
• “ταχύς”, in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar，Berlin：Walter de Gruyter
• G5036, Strong, James (1979) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
• Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎^[1]，London：Routledge & Kegan Paul Limited.
  • expeditious idem, page 293.
  • express idem, page 295.
  • fleet idem, page 327.
  • hasty idem, page 387.
  • headlong idem, page 391.
  • hurried idem, page 411.
  • nimble idem, page 558.
  • quick idem, page 665.
  • rapid idem, page 672.
  • sharp idem, page 762.
  • speedy idem, page 801.
  • swift idem, page 848.
• Sihler, Andrew L. (1995) New Comparative Grammar of Greek and Latin，Oxford, New York：Oxford University Press，ISBN 0195083458

希腊语

词源

继承自古希腊语 ταχύς (takhús)。

形容词

ταχύς (tachýs) m (阴性 ταχεία，中性 ταχύ)

1. 快速的，迅速的

   近义词：αλματώδης (almatódis)

2. 突然的

变格

ταχύς 的变格

数  格 / 性	单数			复数
	阳性	阴性	中性	阳性	阴性	中性
主格	ταχύς •	ταχεία •	ταχύ •	ταχείς •	ταχείες •	ταχέα •
属格	ταχέος • / ταχύ •	ταχείας •	ταχύ • / ταχέος •	ταχέων •	ταχειών •	ταχέων •
宾格	ταχύ •	ταχεία •	ταχύ •	ταχείς •	ταχείες •	ταχέα •
呼格	ταχύ •	ταχεία •	ταχύ •	ταχείς •	ταχείες •	ταχέα •
衍生	比较级：πιο + 肯定形（如 πιο ταχύς） 相对最高级：定冠词 + πιο + 肯定形（如 ο πιο ταχύς）

添加后缀的比较程度

比较级	单数			复数
	阳性	阴性	中性	阳性	阴性	中性
主格	ταχύτερος •	ταχύτερη •	ταχύτερο •	ταχύτεροι •	ταχύτερες •	ταχύτερα •
属格	ταχύτερου •	ταχύτερης •	ταχύτερου •	ταχύτερων •	ταχύτερων •	ταχύτερων •
宾格	ταχύτερο •	ταχύτερη •	ταχύτερο •	ταχύτερους •	ταχύτερες •	ταχύτερα •
呼格	ταχύτερε •	ταχύτερη •	ταχύτερο •	ταχύτεροι •	ταχύτερες •	ταχύτερα •
衍生	相对最高级：ο + 比较级形式（如“ο ταχύτερος”）
绝对最高级	单数			复数
	阳性	阴性	中性	阳性	阴性	中性
主格	ταχύτατος •	ταχύτατη •	ταχύτατο •	ταχύτατοι •	ταχύτατες •	ταχύτατα •
属格	ταχύτατου •	ταχύτατης •	ταχύτατου •	ταχύτατων •	ταχύτατων •	ταχύτατων •
宾格	ταχύτατο •	ταχύτατη •	ταχύτατο •	ταχύτατους •	ταχύτατες •	ταχύτατα •
呼格	ταχύτατε •	ταχύτατη •	ταχύτατο •	ταχύτατοι •	ταχύτατες •	ταχύτατα •

相关词汇

• ισοταχής (isotachís, “速度相同的”)
• ταχύτητα f (tachýtita, “速度”)