կապար

亞美尼亞語

發音

• (東亞美尼亞語) 國際音標^(幫助): /kɑˈpɑɾ/, [kɑpɑ́ɾ]
• (西亞美尼亞語) 國際音標^(幫助): /ɡɑˈbɑɾ/, [ɡɑbɑ́ɾ]
• 斷字：կա‧պար

詞源1

化學元素
Pb
前：թալիում (tʿalium) (Tl)
後：բիսմութ (bismutʿ) (Bi)

古典借詞，源自古典亞美尼亞語 կապար (kapar)。

名詞

կապար • (kapar)

1. 鉛

   近義詞：արճիճ (arčič)

變格

i-型, 無生命 (東亞美尼亞語)

	單數	複數
主格	կապար (kapar)	կապարներ (kaparner)
與格	կապարի (kapari)	կապարների (kaparneri)
奪格	կապարից (kaparicʿ)	կապարներից (kaparnericʿ)
工具格	կապարով (kaparov)	կապարներով (kaparnerov)
方位格	կապարում (kaparum)	կապարներում (kaparnerum)
	定
主格	կապարը/կապարն (kaparə/kaparn)	կապարները/կապարներն (kaparnerə/kaparnern)
與格	կապարին (kaparin)	կապարներին (kaparnerin)
	第一人稱所有格
主格	կապարս (kapars)	կապարներս (kaparners)
與格	կապարիս (kaparis)	կապարներիս (kaparneris)
奪格	կապարիցս (kaparicʿs)	կապարներիցս (kaparnericʿs)
工具格	կապարովս (kaparovs)	կապարներովս (kaparnerovs)
方位格	կապարումս (kaparums)	կապարներումս (kaparnerums)
	第二人稱所有格
主格	կապարդ (kapard)	կապարներդ (kaparnerd)
與格	կապարիդ (kaparid)	կապարներիդ (kaparnerid)
奪格	կապարիցդ (kaparicʿd)	կապարներիցդ (kaparnericʿd)
工具格	կապարովդ (kaparovd)	կապարներովդ (kaparnerovd)
方位格	կապարումդ (kaparumd)	կապարներումդ (kaparnerumd)

派生詞彙

• կապարյա (kaparya, 「鉛的」)

詞源2

繼承自古典亞美尼亞語 կապար (kapar)。

名詞

կապար • (kapar)

1. 山柑（Capparis）

   近義詞：կապրցախ (kaprcʿax)

變格

i-型, 無生命 (東亞美尼亞語)

	單數	複數
主格	կապար (kapar)	կապարներ (kaparner)
與格	կապարի (kapari)	կապարների (kaparneri)
奪格	կապարից (kaparicʿ)	կապարներից (kaparnericʿ)
工具格	կապարով (kaparov)	կապարներով (kaparnerov)
方位格	կապարում (kaparum)	կապարներում (kaparnerum)
	定
主格	կապարը/կապարն (kaparə/kaparn)	կապարները/կապարներն (kaparnerə/kaparnern)
與格	կապարին (kaparin)	կապարներին (kaparnerin)
	第一人稱所有格
主格	կապարս (kapars)	կապարներս (kaparners)
與格	կապարիս (kaparis)	կապարներիս (kaparneris)
奪格	կապարիցս (kaparicʿs)	կապարներիցս (kaparnericʿs)
工具格	կապարովս (kaparovs)	կապարներովս (kaparnerovs)
方位格	կապարումս (kaparums)	կապարներումս (kaparnerums)
	第二人稱所有格
主格	կապարդ (kapard)	կապարներդ (kaparnerd)
與格	կապարիդ (kaparid)	կապարներիդ (kaparnerid)
奪格	կապարիցդ (kaparicʿd)	կապարներիցդ (kaparnericʿd)
工具格	կապարովդ (kaparovd)	կապարներովդ (kaparnerovd)
方位格	կապարումդ (kaparumd)	կապարներումդ (kaparnerumd)

古典亞美尼亞語

詞源1

源頭未知。一般認為本詞來自阿卡德語 𒀀𒈖 (A.GAR₅ /⁠abāru⁠/, 「鉛」)，來自蘇美爾語 𒀀𒈖 (A.GAR₅ /⁠agar⁠/, 「鉛」)，但這樣很難解釋詞首音 կ- (k-)。

名詞

կապար (kapar)

1. 鉛
2. 鉛做的筆

變格

o-類

	單數		複數
主格	կապար (kapar)		կապարք (kaparkʿ)
屬格	կապարոյ (kaparoy)		կապարոց (kaparocʿ)
與格	կապարոյ (kaparoy)		կապարոց (kaparocʿ)
賓格	կապար (kapar)		կապարս (kapars)
奪格	կապարոյ (kaparoy)		կապարոց (kaparocʿ)
工具格	կապարով (kaparov)		կապարովք (kaparovkʿ)
方位格	կապար (kapar)		կապարս (kapars)

i-a-類

	單數		複數
主格	կապար (kapar)		կապարք (kaparkʿ)
屬格	կապարի (kapari)		կապարաց (kaparacʿ)
與格	կապարի (kapari)		կապարաց (kaparacʿ)
賓格	կապար (kapar)		կապարս (kapars)
奪格	կապարէ (kaparē)		կապարաց (kaparacʿ)
工具格	կապարաւ (kaparaw)		կապարաւք = կապարօք (kaparawkʿ = kaparōkʿ)
方位格	կապարի (kapari)		կապարս (kapars)
可能用於後古典時期

派生詞彙

• կապարակիր (kaparakir)
• կապարահատք (kaparahatkʿ)
• կապարայօդ (kaparayōd)
• կապարանման (kaparanman)
• կապարեալ (kapareal)
• կապարեայ (kapareay)

派生語彙

• → 亞美尼亞語: կապար (kapar)

延伸閱讀

• Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879年)，「կապար」，Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English]，Venice：S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837年)，「կապար」，Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (古典亞美尼亞語)，Venice：S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979年)，「կապար」，Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (亞美尼亞語)，2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume版，Yerevan：University Press
• J̌ahukyan, Geworg (2010年)，「կապար」，Vahan Sargsyan, 編，Hayeren stugabanakan baṙaran [亞美尼亞語語源詞典] (亞美尼亞語)，Yerevan：Asoghik

詞源2

源自波斯語 کبر (kabar, 「山柑」)在中古伊朗語支中一未見諸記載的同源詞。կապպար (kappar)、քապար (kʿapar)的同源對似詞。

名詞

կապար (kapar)

1. 山柑（Capparis）
   • 5th century, Bible, Ecclesiastes 12.5:

     Եւ ի բարձունս հայեսցին, եւ ապշութիւն ի ճանապարհին․ եւ ծաղկեսցի նշին, եւ թանձրասցի մարախն, եւ տարածեսցի կապարն․ զի գնաց մարդ ի տուն իւր յաւիտենից, եւ շուրջ եղեն կոծօղք ի հրապարակս։

     Ew i barjuns hayescʿin, ew apšutʿiwn i čanaparhin; ew cağkescʿi nšin, ew tʿanjrascʿi maraxn, ew taracescʿi kaparn; zi gnacʿ mard i tun iwr yawitenicʿ, ew šurǰ eğen kocōğkʿ i hraparaks.

     人怕高處，路上有驚慌，杏樹開花，蚱蜢成為重擔，刺山柑要落下，因為人歸他永遠的家，弔喪的在街上往來

派生語彙

• 亞美尼亞語: կապար (kapar), կապարասի (kaparasi)
• → 上古格魯吉亞語: კაპარი (ḳaṗari)

延伸閱讀

• Ačaṙean, Hračʿeay (1973年)，「կապար」，Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (亞美尼亞語)，第 II 卷，2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume版，Yerevan：University Press，第 523ab 頁
• Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837年)，「կապար」，Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (古典亞美尼亞語)，Venice：S. Lazarus Armenian Academy
• Hübschmann, Heinrich (1897年) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie，Leipzig：Breitkopf & Härtel，第 165 頁
• J̌ahukyan, Geworg (2010年)，「կապար」，Vahan Sargsyan, 編，Hayeren stugabanakan baṙaran [亞美尼亞語語源詞典] (亞美尼亞語)，Yerevan：Asoghik
• Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879年)，「կապար」，Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English]，Venice：S. Lazarus Armenian Academy