σταυρός

參見：Σταύρος

古希臘語

詞源

源自原始印歐語 *steh₂- (“站立”)。參見ῐ̔́στημῐ (hístēmi)。與冰島語 staur (“樁，桿”)、英語 stour (“樁，桿”)、瑞典語 stör同源。也對比staff。

發音

 

• 國際音標^(幫助): /stau̯.rós/ → /staˈβros/ → /staˈvros/

• (公元前5世紀，阿提卡) 國際音標^(幫助): /stau̯.rós/
• (公元1世紀，通用) 國際音標^(幫助): /stawˈros/
• (公元4世紀，通用) 國際音標^(幫助): /staˈβros/
• (公元10世紀，拜占庭) 國際音標^(幫助): /staˈvros/
• (公元10世紀，君士坦丁堡) 國際音標^(幫助): /staˈvros/

名詞

σταυρός (staurós) m (屬格 σταυροῦ); 二類變格

1. 豎直的樁或桿
   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Odyssey 14.11:

     σταυροὺς δ’ ἐκτὸς ἔλασσε διαμπερὲς ἔνθα καὶ ἔνθα

     stauroùs d’ ektòs élasse diamperès éntha kaì éntha

     在院子外，他到處用樹樁築成（堅固的圍欄）

2. 十字架
   • 70 CE – 110 CE, The Gospel of Matthew 27:40:

     εἰ υἱὸς εἶ τοῦ θεοῦ, κατάβηθι απὸ τοῦ σταυροῦ.

     ei huiòs eî toû theoû, katábēthi apò toû stauroû.

     你若是神的兒子，就從十字架上下來吧。

屈折

ὁ σταυρός；τοῦ σταυρού的第二類變格 (阿提卡)

格 / #	單數	雙數	複數
主格	ὁ σταυρός ho staurós	τὼ σταυρώ tṑ staurṓ	οἱ σταυροί hoi stauroí
屬格	τοῦ σταυρού toû stauroú	τοῖν σταυροίν toîn stauroín	τῶν σταυρών tôn staurṓn
與格	τῷ σταυρῴ tôi staurṓi	τοῖν σταυροίν toîn stauroín	τοῖς σταυροίς toîs stauroís
賓格	τὸν σταυρόν tòn staurón	τὼ σταυρώ tṑ staurṓ	τοὺς σταυρούς toùs stauroús
呼格	σταυρέ stauré	σταυρώ staurṓ	σταυροί stauroí
注意：	此表中給出的是阿提卡式變格。其他方言的變格，請參見Appendix:古希臘語方言變格。

近義詞

• πᾶλος (pâlos)
• σκόλοψ (skólops)
• στᾰ́λῐξ (stálix)
• χᾰ́ρᾰξ (khárax)

派生詞

• ᾰ̓νᾰσταυρῐ́ζω (anastaurízō)
• ᾰ̓νᾰσταυρόω (anastauróō)
• ᾰ̓νᾰσταύρωσῐς (anastaúrōsis)
• ᾰ̓ποσταυρόω (apostauróō)
• δῐᾰσταυρόω (diastauróō)

• πᾰρᾰσταυρόω (parastauróō)
• περῐσταυρόω (peristauróō)
• περῐσταύρωμᾰ (peristaúrōma)
• προᾰποσταυρόω (proapostauróō)
• προσσταυρόω (prosstauróō)

• προσταυρόω (prostauróō)
• σταυρῐκός (staurikós)
• σταυρῐ́ον (stauríon)
• σταυροειδής (stauroeidḗs)
• σταυροφόρος (staurophóros)

• σταυρόω (stauróō)
• σταύρωμᾰ (staúrōma)
• σταύρωσῐς (staúrōsis)
• στεφᾰνοσταύριον (stephanostaúrion)
• σῠσταυρόομαι (sustauróomai)

派生語彙

• 希臘語: σταυρός (stavrós)
  • → 加告茲語: stavroz

拓展閱讀

• “σταυρός”, in Liddell & Scott (1940年) A Greek–English Lexicon，Oxford：Clarendon Press
• Bailly, Anatole (1935年) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français，Paris：Hachette
• σταυρός in Cunliffe, Richard J. (1924年) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition，Norman：University of Oklahoma Press, 出版于1963
• G4716, Strong, James (1979年) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
• Woodhouse, S. C. (1910年) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎^[1]，London：Routledge & Kegan Paul Limited.
  • cross idem, page 185.
  • pale idem, page 589.
  • paling idem, page 590.
  • pile idem, page 612.
  • post idem, page 629.
  • stake idem, page 809.

希臘語

詞源

源自古希臘語 σταυρός (staurós)，源自原始印歐語 *steh₂- (“站立”)。

發音

• 國際音標^(幫助): /staˈvros/
• 斷字：σταυ‧ρός

名詞

σταυρός (stavrós) m (复数 σταυροί)

1. 交叉

   Επειδή ο παππούς μου είναι αγράμματος, υπογράφει με σταυρό.

   Epeidí o pappoús mou eínai agrámmatos, ypográfei me stavró.

   因為我爺爺不識字，他打了個叉當做簽名。

2. (基督教) 十字架

   Ο Χριστός πέθανε πάνω στο σταυρό.

   O Christós péthane páno sto stavró.

   基督死在十字架上。

3. (比喻義) 難關，艱難處境

   Ο καθένας σηκώνει μεγάλο σταυρό.

   O kathénas sikónei megálo stavró.

   每個人都有自己要克服的難關。

4. (基督教) 十字架飾品

   Ο αρχιεπίσκοπος φοράει χρυσό σταυρό.

   O archiepískopos foráei chrysó stavró.

   大主教戴著一個金色的十字架。

5. (基督教) 十字手勢

   κάνω τον σταυρό μου

   káno ton stavró mou

   我劃了個十字。

6. (木偶) 控制棍
7. (解剖學，口語) 眉間
8. (體操) 十字撐

變格

σταυρός的變格

	單數	複數
主格	σταυρός •	σταυροί •
屬格	σταυρού •	σταυρών •
賓格	σταυρό •	σταυρούς •
呼格	σταυρέ •	σταυροί •

派生詞

• Σταύρος (Stávros)
• σταυρώνω (stavróno, “把……釘在十字架上；交叉”)
• σταυροδρόμι n (stavrodrómi, “十字路口”)
• σταυρόλεξο n (stavrólexo, “縱橫字謎”)
• σταυρόνημα n (stavrónima, “十字線”)
• σταυροφορία f (stavroforía, “十字軍”)
• Ερυθρός Σταυρός m (Erythrós Stavrós, “紅十字會”)
• Σταυρός του Νότου m (Stavrós tou Nótou, “南十字”)
• Βόρειος σταυρός m (Vóreios stavrós, “天鵝座”)
• πλάγιος σταυρός m (plágios stavrós, “對角交叉”)

派生語彙

• → 加告茲語: stavroz