ирек

巴什基尔语

词源

源自原始突厥语 *erik (“力量；意志”)。

与古突厥语 [需要文字] (erk)、古回鹘语 [需要文字] (erk, “权力；意志；统治”)^[1]、哈萨克语 ерік (erık)、吉尔吉斯语 эрк (erk)、эрик (erik)、南阿尔泰语 эрик (erik)、乌兹别克语 erk (“意志；自由”)同源；亦参见匈牙利语 erő (“力量”)。

发音

国际音标^(帮助): [iˈrɪ̞k]
断字：и‧рек

名词

ирек • (irek)

自由
Матбуғат иреге ― Matbuğat irege ― 出版自由

Ихтыяр иреге ― Ixtïyar irege ― 意志自由

Шәхес иреге ― Šäxes irege ― 意志自由

Һүҙ йөрөтөү ирке ― Hüð yörötöw irke ― 言论自由
(指唯一神的) 意志；控制
Барыһы ла Хоҙайҙың иркендә.
Barïhï la Xoðayðïñ irkendä.
一切事物都在神的控制之下。

变格

ирек (irek)的变格

	仅单数
绝对格	ирек (irek)
定属格	иректең (irekteñ)
与格	иреккә (irekkä)
定宾格	иректе (irekte)
方位格	иректә (irektä)
夺格	иректән (irektän)

衍生词汇

ирекле (irekle, “自由的”)
ирекмән (irekmän, “志愿者”)

参考资料

↑ Nadeljajev, V. M.; Nasilov, D. M.; Tenišev, E. R.; Ščerbak, A. M., editors (1969年) Drevnetjurkskij slovarʹ [Dictionary of Old Turkic] (Russian)，Leningrad：USSR Academy of Sciences, Nauka，第 179 页

鞑靼语

词源

源自原始突厥语 *erik (“力量；意志”)。

名词

ире́к • (irék) (拉丁字母 irek)

变格

ирек (irek) 的变格

	单数	复数
主格	ирек (irek)	ирекләр (ireklär)
属格	ирекнең (irekneñ)	ирекләрнең (ireklärneñ)
定宾格	ирекне (irekne)	ирекләрне (ireklärne)
与格	иреккә (irekkä)	ирекләргә (ireklärgä)
方位格	иректә (irektä)	ирекләрдә (ireklärdä)
夺格	иректән (irektän)	ирекләрдән (ireklärdän)

ирек (irek) 的所有格形式

	主格
	单数	复数
мынем (“我的”)	ирегем (iregem)	ирекләрем (ireklärem)
синең (“你的”)	ирегең (iregeñ)	ирекләрең (irekläreñ)
аның (“他她它的”)	иреге (irege)	ирекләре (irekläre)
безнең (“我们的”)	ирегебез (iregebez)	ирекләребез (ireklärebez)
сезнең (“你们的”)	ирегегез (iregegez)	ирекләрегез (irekläregez)
аларның (“他们的”)	иреге (irege)	ирекләре (irekläre)
	属格
	单数	复数
мынем (“我的”)	ирегемнең (iregemneñ)	ирекләремнең (irekläremneñ)
синең (“你的”)	ирегеңнең (iregeñneñ)	ирекләреңнең (irekläreñneñ)
аның (“他她它的”)	ирегенең (iregeneñ)	ирекләренең (irekläreneñ)
безнең (“我们的”)	ирегебезнең (iregebezneñ)	ирекләребезнең (ireklärebezneñ)
сезнең (“你们的”)	ирегегезнең (iregegezneñ)	ирекләрегезнең (irekläregezneñ)
аларның (“他们的”)	ирегенең (iregeneñ)	ирекләренең (irekläreneñ)
	定宾格
	单数	复数
мынем (“我的”)	ирегемне (iregemne)	ирекләремне (irekläremne)
синең (“你的”)	ирегеңне (iregeñne)	ирекләреңне (irekläreñne)
аның (“他她它的”)	иреген (iregen)	ирекләрен (ireklären)
безнең (“我们的”)	ирегебезне (iregebezne)	ирекләребезне (ireklärebezne)
сезнең (“你们的”)	ирегегезне (iregegezne)	ирекләрегезне (irekläregezne)
аларның (“他们的”)	иреген (iregen)	ирекләрен (ireklären)

近义词

азатлык (azatlıq)

[1] Nadeljajev, V. M.; Nasilov, D. M.; Tenišev, E. R.; Ščerbak, A. M., editors (1969年) Drevnetjurkskij slovarʹ [Dictionary of Old Turkic] (Russian)，Leningrad：USSR Academy of Sciences, Nauka，第 179 页

[1]