附錄:原始印歐語名詞/2
本頁的主頁面在Wiktionary:原始印歐語名詞。
語言縮寫 編輯
親屬 編輯
詞根 | 英語含義 | 中文含義 (試譯) |
派生詞 |
---|---|---|---|
*manu- | person | 民、們 | 梵 manu,阿維 Manuščiθra,英 mann/man,德 man/Mann,哥特 manna,古諾 maðr,拉丁 mas,古教斯 мѫжь (mǫžĭ),俄 муж (muž),立陶 žmogus,坎姆 mânša,波斯 مرد/mard,波蘭 mąż,捷克 muž,普什 merrë |
*neh₃-m̥n | name | 名 | 吐火 ñom/ñem,拉丁 nōmen,翁布 nome,英 nama/name,德 namo/Name,古諾 nafn,哥特 namo,梵 nāman,阿維 nąman,希 όνομα (onoma),古教斯 имѧ (imę),俄 имя (imja),阿爾巴 emër/êmën,愛爾 ainm/ainm,威爾 anu/enw,赫梯 lāman,坎姆 nom,波斯 nāma/nām,亞美 anun,波蘭 imię,古普 emnes,普什 num |
*wih₁-ro- | man | 人 | 梵 vīra,阿維 vīra,拉丁 vir,翁布 viru,立陶 vyras,拉脫 vīrs,吐火 wir,德 wer/Werwolf,哥特 wair,古諾 verr,英 wer/werewolf,古普 wirs,愛爾 fer/fear,威爾 gwr,高盧 uiro- |
*gwen- | woman | 女、子女 | 俄 жена (žena),波蘭 żona,捷克 žena,阿維 gənā,希 γυνή (gynē),英 cwēn/queen,梵 gnā;jani,古普 genno,亞美 kin/gin,阿爾巴 zonjë,愛爾 ben/bean,威爾 benyw,克什 zanānū',古教斯 жєна (žena),哥特 qinō,古諾 kona,德 quena/--,波斯 زن/zan,弗里 knaik,吐火 śäṁ/śana,盧維亞 wanatti-,普什 šëdza/khëdza |
*h₂en- | ancestor | 祖 | 希 annis/anōn,拉丁 anus,伊利 ana,德 ano/ahn,立陶 anyta,赫梯 hannas,亞美 han,俄 vnuk,古普 ane,普什 nikë |
*ph₂ter- | father | 父 | 拉丁 pater,奧斯坎 patír,翁布 pater,希 πατήρ (patēr),吐火 pācar/pācer,高盧 ātir,梵 pitṛ,德 fater/Vater,愛爾 athir/athair,英 fæder/father,威爾 gwaladr,克什 petū'r,波斯 pitā/pedar,奧塞 fyd/,古諾 faðir,哥特 faðar,高盧 Ateronius,普什 plaar |
*meh₂ter- | mother | 母 | 亞美 mayr,阿爾巴 ama,立陶 motina,拉脫 māte,古普 mūti,高盧 mātir,愛爾 máthir/máthair,克什 mā.j,拉丁 māter,奧斯坎 maatreís,翁布 matrer,希 μήτηρ (mētēr),俄 мать (mat'),梵 mātṛ,阿維 mātar,吐火 mācar/mācer,德 muoter/Mutter,英 mōdor/mother,威爾 modryb,坎姆 motr,古諾 móðir,波斯 مادر/mādar,弗里 mater,奧塞 mad/madæ,波蘭 matka,捷克 matka,古教斯 мати (mati),塞爾 mater/majka/mati,普什 mor |
*bhreh₂ter- | brother | 兄弟伯 | 亞美 ełbayr/yeġbayr/yeġpayr,英 brōþor/brother,克什 boy,拉丁 frāter,翁布 fratrom,希 phrātēr,吐火 pracar/procer,坎姆 bṛo,俄 brat,德 bruoder/Bruder,威爾 brawd,梵 bhrātṛ,愛爾 bráthir/bráthair,立陶 brolis,拉脫 brālis,高盧 brātir,波斯 brātar/barādar,弗里 brater,伊利 bra,哥特 brōþar,古諾 bróðir,古普 brāti,古教斯 братръ (bratrŭ),奧塞 ærvad/,阿維 brātar,奧斯坎 fratrúm,波蘭 brat,捷克 bratr,威尼托 vhraterei,利地亞 brafr-,普什 wror |
*swesor- | sister | 姊、姐妹 | 阿爾巴 motër,英 sweostor/sister,德 swester/Schwester,梵 svasṛ,古教斯 сєстра (sestra),俄 сестра (sestra),波蘭 siostra,捷克 sestra,拉丁 soror,坎姆 sus,愛爾 siur/siur,亞美 k'uyr,吐火 ṣar/ṣer,希 eor/--,威爾 chwaer,高盧 suiior,古諾 systir,哥特 swistar,阿維 xvaṅhar,立陶 sesuo,古普 swestro,波斯 خواهر/xāhar,普什 khor |
*suHnu- | son | 子(孫) | 梵 sūnu,阿維 hunu,立陶 sūnus,古普 sūnus, soūns,英 sunu/son,德 sunu/Sohn,哥特 sunus,古諾 sonr,古教斯 сꙑнъ (synŭ),俄 сын (syn),波蘭 syn,捷克 syn,希 nios,吐火 se/soṃśke,愛爾 suth/suth,色雷 sukis,普什 zoy |
*dhugh₂ter- | daughter | 女 | 梵 duhitṛ,希 thugatēr,吐火 ckācar/tkācer,英 dohtor/daughter,俄 doč',亞美 dustr/tusdr,德 tohter/Tochter,坎姆 jü,高盧 duxtīr,波斯 /doxtar,立陶 duktė,古普 duckti,古教斯 дъщи (dŭšti),古諾 dóttir,哥特 daúhtar,阿維 duydar,盧維亞 tuwatar, duttariyata,赫梯 duttariyatiyaš,普什 lur |
*daiwer- | husband's brother | 伯、叔 | 梵 devar,俄 dever',波蘭 dziewierz,立陶 dieveris,拉脫 dieveris,拉丁 lēvir,德 zeihhur/--,英 tācor/--,希 dāēr/,亞美 taygr/daykr,古教斯 dĕverĭ,塞爾 dever,普什 lewar |
*sweḱruH | father-/mother-in-law | (岳)父母、公婆 | 俄 svekrov',梵 śvaśura;śvaśrū,立陶 šešuras,德 swigur/Schwieger,威爾 chwegr,亞美 skesur/sgesur,拉丁 socrus,希 hekuros,阿爾巴 vjehërr,坎姆 č.uč.,英 swēor/--,阿維 xvasura-,波蘭 świekra,捷克 švagr(〈陽〉)/švagrová(〈陰〉),哥特 swaíhrō,古諾 svǽra,塞爾 svekar(〈陽〉)/svekrva(〈陰〉),普什 skhër(〈陽〉) / khwaašëi/khwaakhëi(〈陰〉) |
*snus-os | daughter-in-law | (兒)媳 | 梵 snuṣā,古教斯 snŭxa,英 snoru/--,拉丁 nurus,希 nuos,亞美 nu,波蘭 snecha,捷克 snacha,俄 snoxa, 阿爾巴 nusa,克里米亞哥特 schuos,古諾 snor,德 snur/Schnur,塞爾 snaja/snaha,普什 nžor/ngor |
*ǵh₂lōu- | brother's wife | 舅爺 | 古教斯 zlŭva,俄 zolovka,希 galōs,拉丁 glōs,弗里 gelaros,波蘭 zełwa,塞爾 zaova |
*yenh₂ter- | brother-in-law's wife | 拉丁 ianitrīcēs,希 einatēr,立陶 jentė,拉脫 ietere,俄 jatrov',梵 yātar,坎姆 iâri,亞美 ner,弗里 ianatera,波蘭 jątrew,塞爾 jetrva,普什 yor | |
*h₂ewon- | grandfather/mother's brother | 拉丁 avus ;avunculus,高盧 avontīr,希 aia,立陶 avynas,古普 awis,威爾 ewythr,亞美 hav,古教斯 uy,英 ēam/--,愛爾 aue/ó,哥特 awó,德 ōheim/Oheim,俄 uj,波蘭 wuj,塞爾 ujak | |
*nepeh₃t- | grandson/nephew | 孫侄 | 拉丁 nepōs,梵 napāt,阿維 napāt,希 anepsios/,阿爾巴 nip,俄 nestera,英 nefa/neve,高盧 nei,德 nevo/Neffe,威爾 nai,坎姆 nâvo,波斯 napā/nave,立陶 nepuotis,愛爾 necht/; níath/,古教斯 nestera,波蘭 nieściora,塞爾 nećak |
*widheweh₂- | widow | 寡 | 梵 vidhyati,阿維 viðavā,哥特 widuwō,古普 widdewu,俄 vdova,拉丁 vidua; dīvidō,愛爾 fedb/,德 wituwa/Witwe,威爾 gweddw,波蘭 wdowa,英 widuwe/widow,古教斯 въдова (vŭdova),波斯 /bēve(h),希 eitheos,翁布 uef,立陶 vidus,拉脫 vidus,塞爾 udova/udovica,捷克 vdova |
*ghosti- | stranger/guest | 客 | 俄 gost',拉丁 hostis,德 gast/Gast,哥特 gasts,波蘭 gość,古教斯 гость (gostĭ),英 gæst/guest,古諾 gestr,盧維亞 gaši,塞爾 gost,捷克 host |
身體部分 編輯
詞根 | 英語含義 | 中文含義 (試譯) |
派生詞 |
---|---|---|---|
*ḱer- | head | 首 | 拉丁 cerĕbrum,俄 čerep,古普 kerpetis,希 kare,阿維 sarah,梵 śiras,亞美 sar,布列 kern,德 hirni/Hirn,古諾 hjarni,波斯 /sar,吐火 /krāñi,奧塞 sær,阿爾巴 krye |
*kaput- | head | 頭 | 梵 kapucchala,拉丁 caput,英 heafod/head,德 houbit/Haupt,古諾 haufuð,哥特 haubiþ,Waziri kaparai |
*pula- | hair | 發毫 | 梵 pula,愛爾 ulcha/ulcha,拉丁 pilus,希 puligges/ |
*bhruH- | brow | 眉 | 梵 bhrus,立陶 bruvis,愛爾 bru/bruach,英 brū/brow,俄 brov',古馬其 abroutes,希 ophrus,德 /Braue,吐火 pärwāṃ/pärwāne,古普 wubri,波蘭 brew,古教斯 bruvi,古諾 brún,波斯 /abru,普什 wridzëi |
*h₃eus- | ear | 耳 | 希 ous,梵 usi,俄 uši,哥特 auso,立陶 ausis,拉脫 auss,高盧 ausia-,拉丁 auris,阿爾巴 vesh,德 ōra/Ohr,古教斯 ucho,愛爾 au/,阿維 usi,波斯 gaušā/guš,英 éare/ear,古諾 eyra,亞美 unkn/akanj/aganč,古普 āusins,普什 ghwaž/ghwag,Ormuri goi |
*h₃ekw- | eye | 目、眼 | 俄 oko,拉丁 oculus,吐火 ak/ek,亞美 akn/ač'k'/ač'k',梵 akṣan,希 ophthalmos,英 ēge/eye,德 ouga/Auge,哥特 augo,阿爾巴 sy,立陶 akis,拉脫 acs,坎姆 âčẽ,愛爾 enech/oineach,威爾 enep,古教斯 oko,古諾 auga,波蘭 oko,古普 ackis |
*nas- | nose | 鼻 | 梵 nasa,拉丁 nasus,俄 nos,立陶 nosis,拉脫 nāss,英 nosu/nose,阿維 nah,德 nasa/Nase,坎姆 nâsuṛ,古普 nazy,波斯 nāham/,古教斯 nasu,古諾 nös,Ormuri nene |
*h₃es- | mouth | 口 | 梵 ās;oṣṭha,阿維 aosta,拉丁 ōs,立陶 uosta (modern: uostas),拉脫 osta,俄 usta,坎姆 âša,古普 austo,英 ōr/--,赫梯 aiš,古諾 oss |
*leb- | lip | 唇 | 拉丁 labĭum,德 /Lippe; lefs/Lefze 英 lippa/lip,威爾 llefaru,俄 lobzat',波斯 /lab,立陶 lūpa |
*dent- | tooth | 齒 | 拉丁 dentis,希 odous/donti,威爾 dant,立陶 dantis,梵 dantam,亞美 atam,英 tōþ/tooth,德 zand/Zahn,哥特 tunþus,俄 desna,威爾 dant,坎姆 dut,波斯 /dandān,克什 dãd,愛爾 dét/déad,古諾 tǫnn,奧塞 dændag |
*dn̥ǵhuH- | tongue | 舌、語 | 阿爾巴 giuha,拉丁 lingua,愛爾 tenge/teanga,英 tunge/tongue,哥特 tuggo,古諾 tunga,梵 jihvā,阿維 hizvā,俄 jazyk,立陶 liežuvis,亞美 lezu,德 zunga/Zunge,威爾 tafod,坎姆 dic,波斯 hizbāna/zabān,古普 insuwis,吐火 käntu/kantwo,普什 zhëba |
*ǵenu- | cheek | 頰 | 拉丁 gena,威爾 genou,希 genos,哥特 kinnus,梵 hanu,阿維 zanu,立陶 žandas,拉脫 zods,弗里 azon,吐火 śanwem/,亞美 cnaut/dznaud,英 cin/chin,德 chinni/Kinn,愛爾 gin/gionach,古諾 kinn,波斯 /goune(h),古馬其 kanadoi |
*ǵebh- | jaw | 頜、下巴 | 俄 zob,塞爾 gubica,愛爾 gopchóel/gob,德 /Kiefer,英 ceafl/jowl,古諾 keptr,阿維 zafana |
*smek- | chin | 頦 | 愛爾 smech/smeach,立陶 smakras,拉脫 smakrs,梵 śmaśru,赫梯 zamakur,亞美 mauruk/maurug,阿爾巴 mjekër,拉丁 maxilla |
*bhardh-eh₂- | beard | 胡(須) | 立陶 barzda,拉脫 bārda,古教斯 brada,俄 boroda,拉丁 barba,英 beard/beard,德 bart/Bart,威爾 barf,波蘭 broda,古諾 barðr,克里米亞哥特 Bars |
*moni | neck | 頸 | 梵 manyā,拉丁 monīle,英 manu/mane,德 mana/Mähne,愛爾 muin/muin,希 mannon,俄 monisto,威爾 mwnwgl,高盧 maniakēs,古諾 mǫn,阿維 minu |
*h₃emesos | shoulder | 肩 | 希 ōmos,梵 aṃsa,哥特 ams,古諾 ass,拉丁 umĕrus,吐火 es/āntse,亞美 us,普什 uža/uga |
*ḱub- | shoulder | 肩 | 阿爾巴 sup,德 huf/Hüfte,英 hype/hip,希 kubos,阿維 supti,拉丁 cubitus,梵 śupti,哥特 hups,威爾 gogof,波斯 /šāne |
*h₂erm- | arm | 臂 | 奧塞 arm,亞美 armunk/armung,拉丁 armus,哥特 arms,英 earm/arm,梵 irmas,古普 irmo,古教斯 ramo,德 aram/Arm,古諾 armr,希 arthron/ |
*eh₃l- | elbow | 肘 | 德 elina/elle,希 ōlenē,亞美 volok',拉丁 ulna,立陶 uolektis,拉脫 olekts,俄 lokot',梵 āṇi,威爾 elin,英 eln/ell,愛爾 uilin/uille,哥特 aleina,古諾 aln,阿爾巴 llërë/llânë,阿維 arəθna,古普 woaltis,古教斯 pakŭtĭ,波蘭 łokieć,波斯 /āran |
*dous- | forearm | (前)臂肢 | 梵 doṣnas,阿維 daoš,愛爾 doít/doíd,立陶 dilbis,拉脫 paduse,俄 pazuxa,波斯 /doš |
*ǵhes- | hand | 手 | 梵 hasta,阿維 zasta,立陶 žastas,拉丁 praesto,赫梯 kessar,利西亞 izre,盧維亞 iššari-,希 kheir,亞美 dzeṙk'/ceṙk',坎姆 düšt,阿爾巴 dorë,普什 laas |
*men- | hand | 手 | 拉丁 manus,希 mane,英 mund/--,德 munt/Vormund |
*h₃enogh | nail | (指、趾)甲、爪 | 希 onohos,梵 aṅghri,拉丁 unguis,德 nagel/Nagel,俄 nogot',立陶 nagas,拉脫 nags,阿維 nakhara,亞美 ełgungn/yeġung/yeġunk,威爾 ewin,英 nægl/nail,波斯 /nāxun,古教斯 noguti,愛爾 inga/ionga,普什 nuk,Ormuri nakhkche |
*psten- | breast | 乳、胸 | 希 stēthos,亞美 stin/sdin,梵 stana,阿維 fštāna,立陶 spenys,拉脫 spenis,古諾 speni,德 spunni/Spanferkel,愛爾 sine/sine,阿爾巴 gji,古普 spenis,波斯 /pestan,英 spane/-- |
*eh₂u-dh-r̥ | udder | 乳(房) | 立陶 ūdroti,英 ūder/udder,德 ūtir/Euter,古諾 jūgr,希 outhar/,梵 ūdhar, 拉丁 ūber,俄 vimja,波蘭 wymię |
*perḱ- | rib | 肋 | 古教斯 persi,立陶 piršys,梵 parśus,阿維 parəsu,奧塞 fars |
*pog- | lap | 膝(部) | 梵 pakṣas,拉脫 paksis,拉丁 pectus,俄 pax,吐火 päśśäṃ/päšcane |
*h₃enbh- | navel | 臍 | 梵 nabhya,阿維 nāba,拉脫 naba,德 nabalo/Nabel,英 nafela/navel,古諾 nafli,希 omphalos,拉丁 umbilīcus,愛爾 imbliu/imleacán,克什 naf,古普 nabis,波斯 /nāf |
*udero- | belly | 腹、胃 | 拉丁 uterus; venter,希 otheros,梵 udara,阿維 udaras,立陶 vėdaras,拉脫 vēders,德 wanast/Wanst,普什 nas |
*pizda | vulva | 屄、陰戶 | 俄 pizda,立陶 pyzda,拉脫 pīzda,阿爾巴 pidh |
*pes- | penis | 屌、陰莖 | 希 peos,拉丁 pēnis,德 faselt/Fasel,古諾 fösull,英 fæsl/--,梵 pasas |
*h₃erǵhi- | testicle | 睾 | 希 orkhēs,亞美 ordzik'/orcik',愛爾 uirge/,立陶 aržilas (現代語:eržilas),拉脫 erzelis,阿維 ərəzi,阿爾巴 herdhe |
*h₃ers- | arse | 屁股 | 希 oura,亞美 or,赫梯 arras,英 ears/arse,愛爾 err/earr,德 ars/Arsch,古諾 ars |
*ḱlouni- | buttock | 臀 | 拉丁 clūnis,古諾 hlaun,坎姆 slaunis,梵 śroṇi,阿維 sraoni,威爾 clun,立陶 šlaunis,普什 kunattai |
*kroksko | leg | 腿、脛 | 阿爾巴 krah,立陶 kirkaliai,古教斯 kraka,俄 okorok,梵 kiṣku |
*ǵenu- | knee | 膝(蓋) | 俄 zveno,拉丁 genū,赫梯 gienu,帕來 ginu-,英 cnēo/knee,希 gonu,梵 jānu,伊利 Genusus,德 kniu/Knie,波斯 /zānu,古諾 kne,阿維 znum,吐火 kanweṃ/kenīne,哥特 kniu,亞美 cunr/dzunr |
*kenk- | kneecup | 踝 | 梵 kañkāla,立陶 kenklė,拉脫 cinksla,英 hēla/heel,古諾 hǽll |
*persna | heel | 踵 | 梵 pārṣni,拉丁 perna/pernis,赫梯 parsina,哥特 fairsna,德 fërsana/Ferse,希 ptera,英 fiersn/-- ,波斯 /pāšne(h),立陶 pentinas |
*ped- | foot | 足 | 立陶 pėda,拉脫 pēda,拉丁 pēs,翁布 peři,梵 pāda,英 fōt/foot,亞美 votk'/vodk',希 podi,阿爾巴 poshtë,吐火 peṃ/paiyye,奧塞 fad/,德 fuoz/Fuß,古教斯 pĕšĭ,俄 pešij,波蘭 pieszy,古普 pe'da',赫梯 pata,利西亞 pede-,盧維亞 pati-,阿維 pâdha,古諾 fótr,哥特 fotus,波斯 /pa,高盧 candetum,古馬其 argiopus,普什 pša/pkha |
器官 編輯
詞根 | 英語含義 | 中文含義 (試譯) |
派生詞 |
---|---|---|---|
*kwrep- | body | 身 軀 | 梵 kṛpā,阿維 kərəfš,阿爾巴 shkrep,德 href/,拉丁 corpus,英 hrif/midriff,希 prapis,威爾 corff,愛爾 crí/ |
*nau- | corpse | 屍 | 吐火 nut/naut,哥特 naus,俄 nav'/,威爾 newyn,德 not/,古諾 nār,英 néo-/--,古教斯 navi,古普 nowis,立陶 novyti,拉脫 nāve,愛爾 núne/ |
*neḱ- | dead person, death | (死)屍、(殘)軀 | 梵 naśyati,阿維 nasyeiti,希 nekros,立陶 našlys,拉丁 nex,吐火 näk/näk,愛爾 éc/eug,威爾 angeu,古諾 Naglfar |
*pel- | skin | 膚 | 希 pelos; pilon,拉丁 pellis,俄 pelena,哥特 fill,德 fël/Fell,英 filmen/film,立陶 plėnė,拉脫 plēne,古普 pleynis,古諾 feldr |
*tuakos | skin | 膚 | 梵 tvacas,赫梯 tuekkas,希 sakos |
*h₃est- | bone | 骨 | 阿爾巴 asht,拉丁 os; costa,希 ostoun,俄 kost'; ostov,梵 asthan,阿維 asti,赫梯 ḫastāi,威爾 asgwrn,坎姆 âṭi,波斯 /ostexān,波蘭 kość,吐火 /ásta,亞美 oskr/voskr/vosgr,盧維亞 ḫāš |
*gweiH- | sinew | 腱 | 古教斯 žitsa,俄 žila,亞美 jil/čil,立陶 gija,拉脫 dzija,拉丁 fīlum,威爾 giau,古教斯 žila,俄 žila,波蘭 żyła |
gwiyeh₂ | sinew | 腱 | 希 bios,梵 jyā,阿維 jyā,坎姆 ja |
*memso | flesh | 肉 | 梵 māṃsa,古普 mensā,哥特 mimz,俄 mjaso,阿爾巴 mish,亞美 mis,吐火 /mīsa,拉丁 membrum,希 mēnigks,克什 maz,立陶 mėsa,拉脫 miesa,愛爾 mír/mír |
*kreu- | blood | 血 | 梵 kravis,立陶 kraujas,拉脫 krevele,俄 krov',拉丁 cruor,愛爾 cró/creo,希 kreas,古諾 hrár,阿維 xrūva,威爾 crau,波蘭 krew,德 hrāo/roh,古教斯 kruvi,古普 crauyo,英 hrēaw/raw |
*eh₁sr̥- | blood | 血 | 梵 asṛk,古拉丁 aser,拉脫 asinis,赫梯 ešar,利西亞 esêne-,盧維亞 ašhar-,吐火 ysār/yasar,希 eiar,亞美 ariun |
*mozgo | brain | 腦 | 俄 mozg,阿維 mazga,梵 majjan,克什 massunt,古普 musgeno,德 marag//Mark,波斯 /maġz,波蘭 mózg,吐火 mäśśunt/,立陶 smagenės (modern: smegenys),拉脫 smadzenis,英 mearg/marrow,古諾 mergr,普什 maazghë |
*gwheleg'h- | gland | 腺 | 亞美 gełdzk'/geġdz/keġc,立陶 geležuones,俄 železa,波蘭 zołza |
*engw- | gland | 腺 | 阿爾巴 angërr,希 adēn,拉丁 inguen,古諾 ökkvinn |
*reusmen- | throat | 喉 | 梵 rōmantha,威爾 rhumen,拉丁 rūmen,立陶 raumuo,拉脫 raumins |
*pleu-mon | lung | 肺 | 希 pleumōn,梵 kloman,立陶 plaučiai,拉脫 plaušas,俄 pljuče,古普 plauti,拉丁 pulmō,塞爾 pluća |
*ḱerd- | heart | 心 | 梵 hṛdaya,阿維 zərədā,赫梯 karts,利西亞 kride,帕來 kart-,拉丁 cor,希 καρδία (kardia) 英 heorte/heart,俄 сердце (serdce),立陶 širdis,拉脫 sirds,古普 seyr,亞美 sird/sirt,威爾 craidd,坎姆 zâra,愛爾 cride/croidhe,波蘭 serce,德 herza/Herz,哥特 hairto,古諾 hjarta,古教斯 srĭdĭce,奧塞 zærdæ,普什 zrrë,Ormuri zli |
*yeh₁kwr̥- | liver | 肝 | 梵 yaknas,立陶 jeknos,拉脫 aknas,阿維 yākarə,拉丁 iecur,愛爾 iuchair/iuchair,希 ήπαρ (hēpar),俄 икра (ikra),坎姆 iâñi,波斯 /jegar,普什 dzigar |
*splenǵh- | spleen | 脾 | 希 σπλήν (splēn),愛爾 selg/sealg,古教斯 slĕzena,拉丁 liēn,阿維 sparazan,梵 plīhan,立陶 blužnis,古普 blusne,坎姆 pṛu,亞美 p'aycałn/p'aycaġ/p'aydzaġ,俄 selezënka,波蘭 sleziona,布列 felc'h |
*lendh- | kidney | 腎 | 德 lenti/Lende,英 lenden/--,古諾 lend,俄 ljadvie,拉丁 lumbus |
*gwelbh- | womb | (子)宮 | 英 wamb/womb,德 wamba/Wamme,哥特 wamba,古諾 vomb,梵 garbhas,希 delphus,立陶 gimda, |
*gwrebh- | womb | (子)宮 | 希 brephos,愛爾 brommach/,古教斯 žrĕbę,俄 žerebënok,波蘭 źrebię |
*ǵher- | bowels | 腸 | 拉丁 hernia,梵 hira,希 khordē,古諾 gǫrn,德 garn/Garn,英 gearn/yarn,亞美 jaṙ/čaṙ,立陶 žarna,拉脫 zarna,赫梯 karat |
*eh₁ter- | intestines | 腸 | 希 ētor/,愛爾 inathar/,拉丁 uterus,古諾 ǽðr,英 ǣdder/,德 ādra/Ader |
*kakka | excrement | 糞 | 俄 kakat',希 kakkaō,拉丁 cacō,亞美 k'akor/k'agor,愛爾 cacc/cac,德 /Kacke,威爾 cach,立陶 kaka,波斯 keke |
感情與品質 編輯
詞根 | 英語含義 | 中文含義 (試譯) |
派生詞 |
---|---|---|---|
*ters- | dry | 燥 | 梵 tṛṣyati,阿維 taršu,亞美 t'aṙamim,希 tersomai/,阿爾巴 ter,拉丁 terra;torrēre;torreō,英 þurst/thirst,德 durri/dürr,哥特 þaursus,古諾 þurr,東波羅的 trōkšti,立陶 trokšti,愛爾 tírim/tirim,克什 treśiho.t |
*dakru- | tear | 涕 | 希 dakru,拉丁 lacrĭma,德 zahar/Zähre,英 tēar/tear,梵 aśru,立陶 ašara,拉脫 asara,威爾 deigryn,愛爾 dér/déar,吐火 ākär/akrūna,哥特 tagr,古諾 tár,亞美 arc'unk',阿維 asrūazan |
*ḱeh₂d- | hate | 恨 | 英 hete/hate,德 haz/haß,哥特 hatis,古諾 hatr,梵 riśadas,阿維 sādra/,希 kēdos,奧斯坎 cadeis amnud,愛爾 caiss/cais,威爾 câs |
*ǵeus- | taste | 味 | 拉丁 dēgūnō,哥特 kiusan,德 kiosan/kiesen,梵 joṣati,阿維 zaošō,阿爾巴 dashur,波蘭 gust,英 ceosan/choose,波斯 dauš/,愛爾 asagussim/--,希 geuomai |
*ghers- | horror | 恐 | 古諾 gersta,立陶 grasa, grėsti,拉脫 grasāt,亞美 garšim/karšim,阿維 grəəhma,德 gerstī/,拉丁 fastus,吐火 krās/krās |
*ghouros | fear | 懼 | 梵 ghora,哥特 gaurs,德 gōrag/,俄 žurit',英 gyrn/,古諾 gaurr |
*sweid- | sweat | 汗 | 亞美 k'rtink'/k'rdink',阿爾巴 djersë,英 swǣtan/sweat,立陶 saldus,拉脫 sviedri,梵 svedate,拉丁 sūdor; sīdus,希 hidros; sidēros,德 sweiz/Schweiss,威爾 chwys,古諾 sveiti,阿維 xvaēda,普什 khwala |
*swep- | sleep | 睡 | 立陶 sapnas,梵 svapnas,拉丁 somnus,古諾 svefn,吐火 ṣpäṃ/ṣpane,希 hupnos,阿維 xvafna,愛爾 suán/suan,俄 son,亞美 k'nel,阿爾巴 gjumë,威爾 hun,英 swefan/sweven,古教斯 sunu,波斯 /xāb,普什 khob |
*h₂egos- | fault, sin | 罪 | 梵 āgas,希 agos,英 acan/ache |
*h₂en- | spirit | 梵 ānas,哥特 uzanan; andi,愛爾 anál/anál,拉丁 animus,希 anemos,俄 von',威爾 anysbryd,古教斯 vonja,古諾 anda; ǫnd,英 eðian/--; ōþian/--,威爾 eneid,阿維 åntya,立陶 anuoti,亞美 hov,阿爾巴 ajë/âj,奧斯坎 anamum,吐火 āñcäm/āñme | |
*h₂eim- | copy | 印 | 赫梯 ḫimma,拉丁 aemulus; imāgō |
*h₂eiw- | vital force | 梵 āyu,阿維 āyū,吐火 āym/,拉丁 aevum,荷 eeuw,英 æfre/ever,德 īo/je; êwig/ewig,哥特 aiws,古諾 ei,希 aiōn,阿爾巴 eshë | |
*men- | mind | 拉丁 mēns,希 menos,梵 manas,阿維 manah,英 gemynd/mind,哥特 muns,古諾 minni; man,德 minna/Minne,立陶 mintis,拉脫 minēt,古普 mēntimai 古教斯 mineti,俄 mnit',亞美 mitk'/midk',阿爾巴 mund,波斯 mainyāhay/,吐火 mnu/mañu,愛爾 dermet/dearmad,威爾 cof |
工具 編輯
詞根 | 英語含義 | 中文含義 (試譯) |
派生詞 |
---|---|---|---|
*h₂egwesi | axe | 斧 | 英 æx/axe,德 ackis/Axt,希 aksinē,拉丁 ascia,古諾 øx,哥特 aqizi |
*h₂eiḱ- | spear/pike | 矛 | 希 aiklos/,古普 aysmis,古教斯 igla,拉丁 īcō,阿維 išarə,立陶 iešmas,拉脫 iesms,古諾 eigin,俄 igla |
*h₂erkw- | bow | 弓 | 拉丁 arcus,哥特 arƕazna,英 arwe/arrow,希 arkeuthos,俄 rakita,拉脫 ērkšķis,古諾 ǫrvar,翁布 arçlataf |
*bak- | staff | 杖 | 希 baktēria,愛爾 bacc/bac,拉丁 baculum,威爾 bach,立陶 bakstelėti,拉脫 bakstit |
*gweri- | millstone | 磨(石) | 德 quirn/,亞美 erkan/yerkan/yergan,梵 grāvan,威爾 breuan,英 cweorn/quern,古諾 kvern,愛爾 braó/,立陶 girna,拉脫 dzirnus,古普 girnoywis,俄 žërnov |
*ke(n)g- | hook | 鈎 | 立陶 kengė,波斯 /čang,愛爾 ailcheng/,俄 kogot',英 hoc/hook,古諾 haki; hǫnk,德 hâco/Haken |
*kwel- | wheel/chariot | 輪(車) | 希 kuklos,吐火 kukäl/kokale,拉丁 colus,梵 cakra,俄 koleso,英 hwēol/wheel,波斯 čarka/čarx,愛爾 cul/--,古普 kelan,奧塞 calx/,波蘭 koło,阿維 čaxra,阿爾巴 sjell,古諾 hjōl,盧維亞 kaluti- |
*mak- | pouch | 袋、包 | 立陶 maišas,拉脫 maks,愛爾 mén/,威爾 megin,德 mago/Magen,英 maga/maw,古諾 magi,古教斯 mosina,俄 mošna,古普 dantimax |
*mat- | mattock | (鶴嘴)鋤 | 梵 matya,俄 motyka,拉丁 mateola,德 modela,高盧 matog,威爾 matog |
*nau- | ship | 船 | 梵 nāu,愛爾 nau/,希 naus,拉丁 nāvis,阿維 navāza,波斯 nāviyā/nav,亞美 nav,古諾 nōr,奧塞 nau,阿爾巴 anije,威爾 noe,英 nōwend/-- |
*rot- | wheel | 輪 | 阿爾巴 rrath,立陶 ratas,拉脫 rats,高盧 Rotomagus,德 rad/Rad,英 rodur/,愛爾 /rath,拉丁 rota,梵 ratha,威爾 rhod,阿維 raθa,古諾 rǫðull |
*skap- | tool | 器、工具 | 俄 ščepa,立陶 kapoti,拉脫 kaplis,荷 gereedschap,德 skaft/,希 skeparnion,拉丁 capus,波斯 /kāfad,阿爾巴 kep,古普 warnaycopo,古諾 skapt,古教斯 kopajǫ |
*yeug- | yoke | 軛 | 梵 yuj;yunakti,阿維 jug,拉丁 iūgum,立陶 jungas,拉脫 jugt,英 geoc/yoke,德 joh/Joch,古諾 ok,哥特 juk,俄 igo,波蘭 igo,希 zugos,高盧 Veriugodumnus,坎姆 iu,吐火 yuk/yuk,威爾 iau,亞美 luc/ludz ,波斯 /yoġ,赫梯 iukan,古教斯 igo |
居所 編輯
詞根 | 英語含義 | 中文含義 (試譯) |
派生詞 |
---|---|---|---|
*h₂enk- | angle | 角、棱 | 德 ango/,奧塞 ængur,梵 aṅkas,拉丁 ancus,立陶 anka,拉脫 āķis,希 agkōn,俄 ugol,古諾 angi,阿維 aṅkupəsəmna,威爾 anghad,愛爾 ēcath/,赫梯 hink |
*bherǵh- | fort | 堡 | 俄 bereg,英 burg/borough,古諾 borg,亞美 bardzut'iun/partsut'iun,梵 barhayati,阿維 bərəzant,高盧 Bergusia,德 berg/Burg,赫梯 parku,吐火 pärk/pärk,威爾 bre,色雷 bergas,哥特 baírgahī,古諾 bjarg,波斯 /burz,愛爾 brí/,阿爾巴 burg,伊利 Berginium,古馬其 Berga,拉丁 fortis,威爾 bera,利西亞 prije;pruwa |
*bhruH- | beam, bridge | 梁、橋 | 高盧 brīva,英 brycg/bridge,德 brugga/Brücke,古諾 brú,俄 brevno,古教斯 brĭvŭno,波蘭 birzwno |
*dem- | house | 屋 | 梵 dama,阿維 dąm,希 domos,拉丁 domus,俄 dom,英 timber/timber,德 zimbar/Zimmer,古諾 timbr,坎姆 翁布 dâmoa,亞美 tun/dun,立陶 namas,拉脫 nams,威爾 tŷ,吐火 tam/täm |
*dhwer- | door | 門 | 亞美 duṙn/duṙ/tuṙ,俄 dver',梵 dvār,阿維 dvarəm,阿爾巴 derë,古諾 dyrr,英 duru/door,高盧 doro,希 thura,立陶 durys,拉脫 durvis,古普 dwaris,拉丁 fores,翁布 furo,德 tor/Tür,愛爾 dorus/doras,吐火 --/twere,坎姆 du,翁布 furo,威爾 dôr,哥特 daur,波蘭 drzwi,波斯 duvaraya/dar,色雷 dur,普什 war,Khosti darra |
*ghrendh- | beam | 梁、桁 | 立陶 grindys,拉脫 grida,古諾 grind,拉丁 grunda,波蘭 grzęda,俄 grjada,坎姆 ugṛa,英 grindel/,Dutch /grendel,德 grindil/ |
*kant- | corner | 角 | 希 kanthos,拉丁 cantus,高盧 kantem,哥特 cant,俄 kut,波蘭 kąt,立陶 kampas,普什 gutt,Waziri ghužai |
*pent- | road | 路 | 拉丁 pontis,希 pontos,梵 panthā,阿維 pantå,俄 put',哥特 finþan,英 findan/find,德 findan/finden,古諾 finna,亞美 hun,坎姆 put,古普 pintis,愛爾 /és,古教斯 pǫtĭ,波斯 paθim/ |
*treb- | dwelling | 住 | 拉丁 trabēs,奧斯坎 trííbúm,翁布 tremnu,立陶 troba,拉脫 traba,英 þorp/thorp,德 thorf/Dorf,希 teremnon,威爾 treb; tref,古諾 ðorp; þorp,哥特 þaúrp,愛爾 díthrub/ |
社會 編輯
詞根 | 英語含義 | 中文含義 (試譯) |
派生詞 |
---|---|---|---|
*teuteh₂- | tribe | 族 | 高盧 teuto,奧斯坎 touto,翁布 totam, 古普 tauto,愛爾 túath/túath,伊利 teuta,赫梯 tuzzi,利西亞 tuta,立陶 tauta,拉脫 tauta,英 þeoð/--,德 diutisc/Deutsch,哥特 þiuda,古諾 þjóð |
*h₁leudh- | people | 人們 | 立陶 liaudis,拉脫 ļaudis,俄 liud,希 eleutheros,愛爾 luss/,拉丁 Līber,梵 rodhati,阿維 raoða,德 liut/Leute,波蘭 lud,古諾 ljóðr,阿爾巴 lind,奧斯坎 Lúvfreís,威爾 llysiau,哥特 liudan,古教斯 ljudĭje,英 lēod/,古普 ludis |
*weiḱ- | village | 村 | 德 weihs/,英 -wich, -wick,立陶 viešas,拉脫 viesis,俄 ves',阿維 vīs,阿爾巴 vis,梵 viś,拉丁 vīcus,希 oikos,波蘭 wieś,古普 waispattin,吐火 /īke,古教斯 vĭsĭ,Waneci wagëdda |
*h₃reǵ- | ruler | 王 | 拉丁 rēx,奧斯坎 regaturei,高盧 Caturīx,愛爾 ríg/rígh,威爾 rhi,梵 rājan,阿維 raz,波斯 /rahst,希 oregein,英 riht/right,德 reht/recht,古諾 réttr,哥特 raihts,色雷 rhesus,吐火 räk/räk,亞美 arcvi/ardzvi |
*h₂ner- | power | 能 | 威爾 nerth,阿爾巴 njer,拉丁 neriōsus,梵 nar,盧維亞 anarummi,利地亞 nãrś,立陶 noras,俄 nrav,高盧 Nertobriga,亞美 air,希 anēr,奧斯坎 ner,翁布 nerf,愛爾 nert/,弗里 anar,波斯 niru |
*yewes | law | 約 律 | 梵 yos,拉丁 iūs,阿維 yaoždaðāiti,愛爾 huisse/ |
**peḱu- | wealth/cattle | 幣 貝 | 拉丁 pecū,希 pekō,立陶 pekus,古普 pecku,梵 paśu,阿維 pasu,哥特 faihu,英 feoh/fee,阿爾巴 pilë,德 fihu/vieh,古諾 fé,亞美 asr |
*mizdho- | fee | 費、(錢)財 | 梵 mīḍha,阿維 mīžda,哥特 mizdō,俄 mzda,希 misthos,德 mieta/Miete,波斯 /muzd,英 mēd/meed,古教斯 mĭzda |
*wesno- | price | 價 | 梵 vasna,拉丁 vēnus,希 hōnos,亞美 gin/kin,赫梯 uššaniya,波斯 væzn (weight) |
*ḱat- | battle | 戰 | 高盧 catu,英 heaþu/,德 hathu/,古教斯 kotora,梵 śātayati,古諾 hoð,愛爾 cath/cath,威爾 cad,吐火 /keta |
*koro- | war | 戰 | 立陶 karas,拉脫 kaŗš,希 koiranos,愛爾 cuire/,德 heri/Heer,英 herebeorg/harbour,俄 kara,古諾 herr,哥特 harjis,高盧 Tricorii,波斯 kāra/kārzār,古普 kargis |
*weik- | victory | 勝 贏 | 立陶 veikti,拉脫 veikt,俄 vek,拉丁 vincō,古諾 veig,德 wīgan/--,愛爾 fichim/,高盧 Ordovices,威爾 gwych,英 wīgan/--,哥特 weihan,古教斯 vĕkŭ,亞美 vēg/vēk,拉丁 vincere,奧斯坎 vincter,波蘭 wiek |
*deiw-os | god, i.e. 'shining' | 帝 | 梵 deva,阿維 daēva,立陶 dievas,拉脫 dievs,古普 deiws,拉丁 deus,奧斯坎 diúveí,翁布 di,高盧 Dēvona,希 Zeus,弗里 tios,古教斯 divo,俄 divo,波蘭 dziw,坎姆 di,英 Tiw/Tuesday,德 Ziu/--,古諾 Týr,哥特 Tyz,威爾 duw,愛爾 día/día,利西亞 ziw,盧維亞 tiwat-,利地亞 Divi-,帕來 tiyaz,亞美 tiv/--/-- |
*bel- | power, strength | 力、能 | 梵 bāla,希 beltiōn,拉丁 dēbĭlis,愛爾 adbal/dibeal,威爾 balch,俄 bol'šoj,坎姆 bâlim,弗里 balaios,古教斯 boljĭjĭ,低地薩克森 pal |